Η πρώτη μου επαφή με το… αντικείμενο ήταν στην πέμπτη δημοτικού όταν άρχισα να έχω φαγούρα και, μετά από μητρική έρευνα επί κεφαλής, αποδείχτηκε ότι ήμουν φορέας ψειρών. Οι δράσεις άμεσες: ξίδι, χτένι, δύσοσμο σαμπουάν, κεφάλι μπρούμυτα και λευκή πετσέτα στο πάτωμα να γεμίζει μαύρα ζουζούνια. Η δεύτερη επαφή με το αντικείμενο ήταν είκοσι χρόνια μετά, όταν, λεχώνα 11 ημερών, έκανα εγώ τη μητρική έρευνα επί κεφαλής του μεγάλου γιου μου: αμέτρητα άσπρα αυγά και τουλάχιστον δέκα έντομα να περιφέρονται. Ο μπαμπάς ανέλαβε την πρώτη επάλειψη με ξίδι και εγώ, που φυσικά επέτρεπα στον γιο μου να κυλιέται στα μαξιλάρια πάνω στα οποία θήλαζα και κοίμιζα την κόρη μου, έφυγα προς αναζήτηση φαρμακείου, αγχωμένη κυρίως λόγω βρέφους, που ναι μεν δεν ήταν Ραπουνζέλ, αλλά ούτε και Τέλι Σαβάλας, άρα κινδύνευε. Επέστρεψα στο σπίτι εφοδιασμένη με τα απαραίτητα και όλοι, πλην του λεχουδίου, που καθ’ όλη τη διάρκεια των γεγονότων κοιμόταν στην καλαθούνα του και τελικά δεν κόλλησε, κάναμε την κούρα μας και… ούτε ψείρα ούτε ζημιά.
«Μια ψείρα εδώ, μια ψείρα εκεί, μια ψείρα παραπέρα, έκανε το κεφάλι μου σαν τρύπια κουνουπιέρα»
Ας μάθουμε, λοιπόν, λίγα πράγματα για ένα έντομο που θα επισκεφθεί τουλάχιστον δύο στα πέντε παιδιά κάποια στιγμή της ζωής τους, με προτίμηση στον μήνα Σεπτέμβριο και την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Οι ψείρες είναι μικροσκοπικά, διαφανή άπτερα έντομα, καθώς είναι προσαρμοσμένα να ζουν παρασιτικά, με έξι πόδια τα οποία προσκολλώνται στα ανθρώπινα μαλλιά, κυρίως στις θερμές περιοχές, πίσω από τα αυτιά, στους κροτάφους ή στον αυχένα. Τρέφονται με ανθρώπινο αίμα και τρώνε τέσσερις φορές την ημέρα, δαγκώνοντας το δέρμα του τριχωτού της κεφαλής, γεγονός που προκαλεί ερεθισμό και φαγούρα. Τα άδεια κελύφη των νυμφών που εκκολάφθηκαν ή τα αυγά που δεν έχουν ακόμα εκκολαφθεί λέγονται κόνιδες και μπορούν να εντοπιστούν ευκολότερα, καθώς είναι λευκά. Οι ψείρες αναπαράγονται πολύ γρήγορα και αποτελούν πολύ συνηθισμένο πρόβλημα, ειδικά για τις ηλικίες 3 έως 12 ετών, καθώς μεταδίδονται ταχύτατα, ιδιαίτερα στο σχολικό περιβάλλον, όπου τα παιδιά έχουν στενές επαφές, ανταλλάσσουν χτένες, βούρτσες, καπέλα και σκουφάκια, κρεμάνε τα μπουφάν στις ίδιες κρεμάστρες, ξαπλώνουν σε κοινά στρώματα και ακουμπούν τα κεφάλια τους στα μαξιλαράκια των σχολικών λεωφορείων.
«Κι εγώ πηγαίνω στον γιατρό για να τον ερωτήσω εάν υπάρχει φάρμακο την ψείρα να ψοφήσω»
Τι κάνουμε, λοιπόν, στην περίπτωση που εντοπίσουμε τους μικρούς ενοχλητικούς επισκέπτες στο κεφαλάκι των παιδιών μας ή στο δικό μας; Κατ’ αρχάς, δεν πανικοβαλλόμαστε. Ερχόμαστε σε επαφή με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό μας, που θα μας συστήσει μια από τις πολλές εναλλακτικές φθειροκτόνες λύσεις και ακολουθούμε τις οδηγίες χρήσης. Η σωστή απομάκρυνση των ζουζουνιών χρειάζεται υπομονή, αλλά η φθειρίαση δεν είναι σε γενικές γραμμές επικίνδυνη. Έπειτα, εξετάζουμε τα κεφάλια των υπόλοιπων μελών της οικογένειας, καθώς υπάρχει πιθανότητα να έχουν κολλήσει και αυτά και ενημερώνουμε το σχολείο του παιδιού. Μετά την εφαρμογή της θεραπείας, την οποία επαναλαμβάνουμε και έπειτα από λίγες ημέρες και την απομάκρυνση των «εισβολέων» με το χτένι, το παιδί μπορεί να επιστρέψει στο σχολείο του. Πάντως, εάν το παιδί είναι μικρότερο των δύο ετών είναι καλύτερα να μη χρησιμοποιήσουμε κάποιο φάρμακο, αλλά να περιοριστούμε σε ξεψείριασμα με το χέρι ή με χτένι σε βρεγμένα μαλλιά ή (αφού συμβουλευτούμε τον παιδίατρό μας) σε επαλείψεις με ξίδι, που έχει την ιδιότητα να διαλύει την κολλώδη ουσία που χρησιμοποιεί η ψείρα για να κολλήσει τις κόνιδες στα μαλλιά.
«Την πλένω με ζεστό νερό, την πλένω και με κρύο, μ’ αυτή η αφιλότιμη γίνεται σαν θηρίο»
Οι ψείρες δεν έχουν συγκεκριμένη προτίμηση σε βρόμικα κεφάλια. Με άλλα λόγια, δεν είναι ντροπή και δεν σημαίνει ότι όποιος έχει κολλήσει έχει κακή σωματική υγιεινή. Επισημαίνουμε, όμως, ότι άπαξ και εντοπιστεί το πρόβλημα και ακολουθηθεί η κατάλληλη αγωγή, πρέπει να γίνει σωστή απολύμανση του χώρου στον οποίο κινήθηκε ο φορέας, ώστε να εξουδετερωθούν σωστά από παντού. Ο… άτυχος ξενιστής, αφού «αποπαρασιτωθεί» και πλυθεί καλά, πρέπει να ντυθεί με πεντακάθαρα ρούχα, ενώ ό,τι είχε φορέσει τις τελευταίες μέρες, καθώς και μαξιλαροθήκες, πετσέτες, σεντόνια, αρκουδάκια, καπέλα, κορδέλες κ.λπ. πρέπει να πλυθούν στους 60 βαθμούς και να απλωθούν στον ήλιο. Επίσης, βούρτσες και χτένες πρέπει να μπουν σε λεκάνη με ζεστό νερό, ξίδι ή ειδική αντιφθειρική λοσιόν, ενώ αντικείμενα που δεν είναι δυνατόν να πλυθούν, αλλά μπορεί να έχουν «μολυνθεί» πρέπει να φυλάσσονται κλεισμένα σε μια πλαστική σακούλα. Οι ζωντανές ώριμες ψείρες θα πεθάνουν σε δύο μέρες και οι κόνιδες θα εκκολαφθούν και θα πεθάνουν σε συνολικά δύο εβδομάδες. Τέλος, μην ξεχάσετε να σκουπίσετε με την ηλεκτρική σκούπα πατώματα και έπιπλα, καθώς και τα καθίσματα του αυτοκινήτου.
Υ.Γ.: Παραδεχτείτε το, όση ώρα διαβάζετε το άρθρο, ξύνετε το κεφάλι σας!