Λίγο ενδιαφέρον και λίγη σκέψη για τους άλλους κάνει όλη τη διαφορά.                                                                                                                         Γκάρης- A.S. Milne

Να δώσω πριν ξεκινήσω μια εικόνα από την κουζίνα (UKUNA) αυτή τη στιγμή; Η ώρα είναι στην Ελλάδα 1.50, στη Γερμανία 12.50. Η Aya, που συνήθως κοιμάται στις 20.00, δε λέει σήμερα να κοιμηθεί, προσπαθώ 3 ώρες και τελικά κάνω ένα διάλειμμα για να ξεκινήσω το άρθρο που το γράφω όλη μέρα στο κεφάλι μου, πάνω στο ποδήλατο. Πίνω από το πρωί Club-Mate (καφεϊνούχο αναψυκτικό), ώστε να ξενυχτήσω γράφοντας, έχω μέχρι τις 8.00 που θα ξυπνήσουν, μέσα στη μέρα… Σχεδόν αδύνατο. Η Aya στο πάτωμα της κουζίνας δίπλα μου, έχει φορέσει το μπαλακλάβα-τύπου καπέλο για -3 βαθμούς και προσπαθεί να βάλει τα παπούτσια της για να βγει έξω, είναι 2 χρονών και δυσκολεύεται κάπως. Της ανοίγω το παπούτσι που μου δίνει και συνεχίζω να γράφω. Χτες κοιμήθηκα 2 ώρες κι είχα σκοπό το ίδιο και για σήμερα. Κάπως έτσι γίνονται οι δουλειές, αλλά όχι λόγω καραντίνας.

Το Βερολίνο είναι γνωστό για τις απότομες αλλαγές θερμοκρασίας, οπότε κοιμόμαστε με σκούφο, σε περίπτωση που πέσει κάνα χιόνι μέσα στο δωμάτιο ξαφνικά, ποτέ δε ξέρεις. Κοιμήθηκε. Συνεχίζουμε επιτέλους με μουσική υπόκρουση “music to calm down” στο youtube. Τα punk που ήξερα να τα ξεχάσω.

Όπως και πολλές άλλες οικογένειες στο Βερολίνο, δεν έχουμε θέση σε παιδικό σταθμό και δεν έχουμε συγγενείς γύρω. Είμαι παιδαγωγός προσχολικής, ζούμε από το babysitting, τα παιδιά έρχονται στο σπίτι μας. Άρα η ζωή στην οθόνη ξεκινά μετά τις 21.00 και πολλές φορές τελειώνει χαράματα.

Οι παιδικοί σταθμοί και τα νηπιαγωγεία, γνωστά εδώ ως “ΚΙΤΑ”, έκλεισαν στις 16 Μαρτίου. Απόφαση που δεν μας επηρέασε, γιατί έτσι κι αλλιώς δεν έχουμε βρει θέση. Γνωρίζετε ότι στο Βερολίνο οι άνθρωποι γράφουν τα αγέννητα μωρά τους σε αυτές τις δομές, ώστε να βεβαιωθούν πως θα βρουν εγκαίρως θέση; “Kita Κrise” το λένε, η δική μας κρίση, πολλά παιδιά, λίγοι χώροι απασχόλησης. Η φωτογραφία από το Rumpelbande, ένα μήνα μετά το κλείσιμο. Στην πόρτα η ανακοίνωση παρακαλεί γονείς να μην στείλουν μέιλ, γιατί έχουν κλείσει τις λίστες ως το Ιανουάριο του 2021.

Μετά από 20 χιλιόμετρα ποδηλάτου και μια γενικά γεμάτη μέρα, μπορώ να κάτσω να σας γράψω! Και χαίρομαι πολύ γι’ αυτό. Τα παραπάνω είναι μόνο για να σας δώσω μια εικόνα, όχι για να παραπονεθώ. Λατρεύω τις μέρες με τα παιδιά και τις νύχτες που σας γράφω.

Το Σάββατο φεύγει και έρχεται η Κυριακή (του ελληνικού Πάσχα) κι είναι η δεύτερη φορά που κάναμε τη διαδρομή από τη Dunckerstrasse μέχρι το Goerlitzer Park, περίπου 20 χιλιόμετρα από την πόρτα μας ως την πόρτα του Damien και πίσω. Σταματώντας σε 6 πόρτες και περνώντας από 4 διαφορετικές γειτονιές (Πρενζλάουερ Μπεργκ, Μίτε, Φρίντριχσάην, Κρόιτζμπεργκ) δώσαμε βιβλία σε 7 φίλους και φίλες μας.

Πώς ξεκίνησε η ιδέα με την κινητή βιβλιοθήκη;

Με ρώτησε το πρωί η μαμά της Ζαφείρας και της Γκαμπριέλας. Η ιδέα ξεκίνησε ως προέκταση των ελληνόφωνων μύτην που είχαμε κάθε Σάββατο στην UKUNA (κοινώς στο σπίτι μας). Τα “φιλαλάκια” που ερχόντουσαν τα θεωρούμε οικογένεια μας, και δεν μπορούσα να φανταστώ πώς θα κάναμε μήνες να τα δούμε. “Μία μέρα χωρίς φίλους είναι σαν ένα βάζο χωρίς ούτε μια σταγόνα μέλι μέσα”, όπως είχε πει o Winnie, το αρκουδάκι του γιου του Milne.

Η Μπάρμπαρα είναι 2 χρονών. Έχουμε περάσει μαζί ολόκληρες μέρες κι όμως φαίνεται στην αρχή, σαν να μη με αναγνωρίζει. Μετά από λίγο παίρνει θάρρος και χαμογελά. Αυτή η φωτογραφία μένει για να μου θυμίζει γιατί ξεκίνησε η βιβλιοκαντίνα.

“ΟΧΙ ΟΘΟΝΕΣ” ήταν το μότο μας, τα πρώτα χρόνια της ζωής του Νάηρο, που είναι τώρα τριών ετών και συνεχίζει να ισχύει. Κατά της διάρκεια της καραντίνας, οι προτάσεις που σχετίζονται με παιδιά και την επικοινωνία τους με σημαντικούς άλλους, έχουν να κάνουν με βιντεοκλήσεις: skype, zoom, facebook. Ως και μέιλ για virtual babysitting έχω λάβει. Εμείς που δεν θέλουμε αυτόν τον τρόπο επικοινωνίας, πρέπει να βρούμε τρόπους να νιώσουμε τους ανθρώπους που αγαπάμε κοντά μας.

Η ιδέα για μια κινητή βιβλιοθήκη ήταν πάντα όνειρο. Σκεφτόμουν βέβαια για βανάκι, αλλά δεν είχα ποτέ όρεξη για οδήγηση, οπότε το όνειρο παρέμενε μακρινό. Έτσι, προσαρμόζοντάς το στις ανάγκες των ημερών, μου ήρθε η ιδέα για την “Βιβλιοκαντίνα στην καραντίνα”.

Έκανα μια ανάρτηση στο τοπικό group για ελληνόφωνους γονείς, καλώντας οικογένειες να συμμετάσχουν κι έτσι στην παρέα προστέθηκαν δύο ακόμα μέλη. Έφτιαξα από μία κάρτα/μαγνητάκι στο κάθε παιδί για να δώσω μια επισημότητα στο γεγονός και μια αξία στο κάθε παιδί ξεχωριστά και… ξεκινήσαμε.

Η κάρτα της Νικιτούλας. Όταν γράφω Νικιτούλα θέλω να κλαίω γιατί μου  λείπει πολύ.

Η UKUNA LiVrary έχει ήδη 14 μέλη, από 6 μηνών ως 7 ετών! Στο Βερολίνο μπορείς να κάνεις Γεωγραφία μόνο και μόνο κάνοντας φίλους, τα μέλη μας είναι από Δανία, Μεξικό, Reunion, Ελλάδα, Καμερούν, Σερβία, Ινδία, Η.Π.Α., Πολωνία, Γαλλία. Α…! Έχουμε κι ένα παιδί από Γερμανία! Ευτυχώς που η βιβλιοθήκη μας έχει εικονοβιβλία σε 40 διαφορετικές γλώσσες, κι έτσι όταν διαλέγουμε βιβλία σκεφτόμαστε πάντα τις πρώτες γλώσσες των μελών μας!  Κρατώντας φυσικά πάντα τις αποστάσεις, ξεκινάμε.

Διαφήμιση στη γειτονιά μας, “Το ένα μέτρο παραείναι κοντά”

Εδώ πρέπει να αναφέρω πως τα πράγματα στο Βερολίνο δεν έχουν καμία σχέση με την Ελλάδα από άποψη αυστηρότητας μέτρων. Τα μαγαζιά ανοίγουν ήδη σιγά σιγά και μία μητέρα μου ανέφερε πως ανακοινώθηκε… τα Δημοτικά θα δεχτούν τα παιδιά μέσα Μάη. Αυτό που περιγράφω εδώ δεν είναι πρόταση που μπορεί να εφαρμοστεί οπουδήποτε ή γράφεται ως τέτοια. Είναι μόνο η δική μου προσωπική απάντηση στην ερώτηση που έθεσα στΧν εαυτΧ μου: “Πώς θα κρατήσουμε επαφή με αγαπημένους άλλους ΧΩΡΙΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΟΘΟΝΗΣ;”.

Είμαι σίγουρΧ πως η κάθε οικογένεια θα μπορέσει να βρει ένα σωρό τρόπους, αρκεί να το θέλει. Κι ίσως, αν δούμε πως δουλεύουν θετικά, να συνεχίσουμε την εφαρμογή εμπνεύσεων μας και εκτός καραντίνας, γιατί σίγουρα η σημαντικότητα αυτών των ευφάνταστων τρόπων επικοινωνίας θα παραμείνει να ισχύει και μετά την άρση των μέτρων.

Πώς λειτουργεί, λοιπόν,  η “ΒΙΒΛΙΟΚΑΝΤΙΝΑ στην ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ”; Ελάτε να κάνουμε μαζί μια διαδρομή.

Στάση πρώτη, η Ζαφείρα και η Γκαμπριέλα μας περιμένουν στο μπαλκόνι:

Μας μιλούν σε Ελληνικά και Αγγλικά. Αφήνουμε το ποδήλατο μπροστά στην πόρτα και ένα πακέτο με βιβλία στις δύο τους γλώσσες. Η μητέρα κατεβαίνει και παίρνει το πακέτο, χωρίς να έρθει σε επαφή μαζί μας και επιστρέφει στο σπίτι.

Από το Μίτε στο Φρίντριχσάιν, αν και μόνο 10 λεπτά με το ποδήλατο, οι διαφορές στο αστικό τοπίο είναι τρομερές. Το Φριντριχσάιν είναι Φρικ-σάιν, τα Εξάρχεια του Βερολίνου σαν να λέμε. Εκεί θα δεις γκραφίτι επαναστατικού περιεχομένου, μπάνερ, φρικς σαν και του λόγου μου, ενώ στη δική μας περιοχή οι άνθρωποι μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους και σπάνια βλέπεις άτομο που να μην έχει από 1-3 παιδιά στο χέρι ή στο ποδήλατο.

Σύνθημα των ημερών, που κάποιοι έκαναν μπάνερ και κρέμασαν στο μπαλκόνι τους: “Leave no one behind”. Υπενθύμιση για τις συνθήκες ζωής στα προσφυγικά καμπ, όπου τα μέτρα που προτείνονται δεν είναι εφικτό να εφαρμοστούν.

Περαστική εφήμερη κορονοτέχνη σε κολωνάκι στα… Εξάρχεια του Βερολίνου.

Εδώ μένει ο Αυγεράκος μας, δίπλα στο “Σαλιγκάρι”μ το τσιπουράδικο που προσπάθησε να ανοίξει ο πατέρας του λίγο πριν από την κρίση που ζούμε. Η Ιωάννα κατεβαίνει, παίρνει το πακέτο κι αφήνει τα βιβλία της προηγούμενης βδομάδας και δώρα για τα γενέθλια, που έρχονται σε λίγες μέρες.

Συνεχίζουμε…

Δρόμο δεν μας έδειξες; Έχει κόσμο στο δρόμο;

Εδώ σε έναν όχι και τόσο κεντρικό δρόμο του  Φριντριχσάιν, ένα ποδήλατο έβγαλε βόλτα την Άνοιξη.

Λίγο παρακάτω η μαμά του Χρήστου παίρνει έναν “Αλυσοδεμένο ελέφαντα” (Χ. Μπουκάι) και δίνει κουλουράκια που φτιάξαν και αβγό που βάψαν!

Δυο κυρίες, που μάλλον ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, αψηφούν τον κίνδυνο και σουλατσάροντας χαμογελαστές με λένε “ΧΑΖΕ”… Αλλά όχι, δε με κοροϊδεύουν. “HASE” σημαίνει στα γερμανικά “κουνέλι”. Τους άρεσα, μου λένε.

Φτάσαμε Κρόιτσμπεργκ. Στο σπίτι της Νικίτας, τρυπώνω σαν πραγματικό κουνέλι του Πάσχα που είμαι -κι αφήνω στο ποδήλατο της τα βιβλία της. Δύο επιστάτες που φτιάχνουν τον κήπο μου λένε γελώντας: “Πέρασε το Πάσχα!”, “Όχι, στην Ελλάδα δεν έχει έρθει ακόμα!” (ως συνήθως λίγο πίσω αυτή η χώρα…) τους απαντώ.

Κρόιτζμπεργκικές καβούβες από δυο κουνέλια του Πάσχα

Και γιατί βγαίνεις έξω “καρναβάλι”;

Αυτό το έκανα και πριν την καραντίνα. Γιατί ο Μαλαγκούτσι (του Reggio Emilia) έλεγε: “Τα παιδιά χρειάζονται εκπλήξεις”. Εκπλήξεις και καραντίνα δύσκολο πράγμα. Ίσως να είναι μια εκπληξούλα να έρχεται ένα ζώο και να σου αφήνει μια φορά τη βδομάδα βιβλία, που σου έχει επιλέξει (κι άλλη εκπληξούλα). Αλλά για να παραλλάξω λίγο τη φράση του Μαλαγκούτσι που τόσο αγαπώ, “Οι άνθρωποι χρειάζονται εκπλήξεις” και πραγματικά είναι τόσοι αυτοί που χαμογελούν στο δρόμο, που μιλάν, που δείχνουν, από μωρά ως τις κυρίες που προανέφερα. Χαίρομαι να δίνω τη δυνατότητα “ανοίγματος” και επικοινωνίας, να κάνω ανθρώπους να χαμογελούν, τι μου κόστισε; Πέντε λεπτά βαψίματος. Είναι και κάτι άλλο, βαριέμαι την ασπρίλα μου. Και κάτι τρίτο, την πρώτη φορά που θα δεις για παράδειγμα ένα λαγό στο δρόμο ή ένα άτομο με φουξ μαλλιά, μπορεί να σαστίσεις, τη δεύτερη όμως θα θυμηθείς τον πρώτο σου λαγό ή το πρώτο σου άτομο με εκείνα τα μαλλιά, που δεν είναι σαν τα δικά σου.

Κι αφού αφήσαμε βιβλία στα Ελληνικά και Γαλλικά για τη Νικίτα, κατευθυνόμαστε προς την τελευταία μας στάση, τον αγαπημένο τετράγλωσσο μας φίλο, Damien. Ο Damien δεν μιλάει Ελληνικά, αλλά μιλάει Αγγλικά, Γερμανικά, Ισπανικά και Γαλλικά, φαινόμενο καθόλου σπάνιο στην πόλη μας. Το καινούριο του σπίτι είναι δίπλα σε ένα ιταλικό παγωτατζίδικο, κι ενώ έχω υποσχεθεί παγωτό θα πρέπει να αθετήσω την υπόσχεση μου…

Είκοσι οχτώ άτομα περιμένουν παγωτό σε παγωτατζίδικο στο Κρόιτζμπεργκ. Ακούω Ιταλικά, Αραβικά, Τούρκικα, στο Κρόιτζμπεργκ συνυπάρχουν αρμονικά (συνήθως) πάνκηδες και μουσουλμάνοι. Η θέα της ουράς αυτής είναι πολύ συνηθισμένη τις τελευταίες μέρες που έχει έρθει το γερμανικό καλοκαίρι.

Ήθελα να σας δώσω και μια εικόνα από παιδική χαρά, αλλά σκέτη; Βαρετή σκεφτόμουν και ορίστε, λίγο πριν φτάσουμε στο σπίτι, στην πλησιέστερη μας παιδική χαρά μου δόθηκε η ευκαιρία: ένα άτομο διάβαζε το βιβλίο του μέσα στη “σπίελπλατζ”. Δεν άντεξα κι έκανα τον παπαράτσο για χάρη σας. Οι παιδικές χαρές είναι κλειστές, αλλά πού και πού κόσμος τις χρησιμοποιεί:

Update: Οι παιδικές χαρές άνοιξαν 30 Απριλίου.

Και τι κερδίζει; Γιατί το κάνει; ρώτησε τον συγκάτοικο μας σήμερα ένας φίλος του. Σίγουρα, αν η ερώτηση αφορά το οικονομικό, δεν κερδίζω. Όταν άκουσα έναν ενήλικο να ρωτάει το παραπάνω, δεν άντεξα. Ρώτησα το τρίχρονο: “Γιατί νομίζεις πως πηγαίνουμε κάθε Σάββατο στα παιδάκια μας και τους δίνουμε βιβλία;”-Γιατί τα θαγαπάμε, Νάθτα.

Η Άνοιξη της ζωής μου, χαρούμενη που πηγαίνει να επισκεφθεί τα “παιδάκια μας”. Αν μπορoύσα να του μάθω μόνο ένα πράγμα θα ήταν η τέχνη του μοιράσματος. Αν θα μάθει να μετράει, να διαβάζει ή να γράφει, όλα αυτά έρχονται πολύ μετά, με νοιάζει να μπορεί να συνυπάρχει, να υπάρχει για τον εαυτό του και για τους άλλους.

Ε, πώς να μη θυμηθώ τον Μικρό Πρίγκιπα που έλεγε πως οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν ποτέ τίποτα και πρέπει να τους εξηγείς τα πάντα;. Αν κάτι δεν έχει οικονομικό όφελος δυσκολεύεται να το χωρέσει ο νους τους…

Κι ένας άλλος δημοφιλής χαρακτήρας βιβλίου, ο Γκάρης του A.S Milne έλεγε: “Λίγη φροντίδα και λίγο νοιάξιμο για τους άλλους κάνει τη διαφορά”. Αυτή τη διαφορά θέλω να κάνω.

“Λίγη φροντίδα και λίγο νοιάξιμο για τους άλλους κάνει όλη τη διαφορά” έλεγε το φιλαράκι του Γουίνι, ο Γκάρης. Το παιχνιδάδικο της γειτονιάς μας μόλις άνοιξε ξανά κι εμείς θέλουμε να χαρίσουμε ένα ξύλινο γαϊδουράκι, σύμβολο της υπομονής, σε δύο “φιλαλάκια” που θα μας στείλουν φωτογραφία μια ιδέα, ένα τρόπο που βρήκαν να κρατήσουν επαφή, χωρίς τη χρήση οθόνης.

Θεωρώ πως είναι ο μόνος τρόπος να μεγαλώσω ένα παιδί με ενσυναίσθηση, δείχνοντας του πως νοιάζομαι για τους άλλους, όχι με θεωρίες και “πρέπει να μοιραστείς”, αλλά με το να μοιράζομαι πρώτα εγώ και μετά να μοιραζόμαστε μαζί. Να ζούμε για το μοίρασμα. Γιατί να μη συνδέω κάθε μέρα κάτι που κάνω με κάποιον άνθρωπο που αγαπώ και δεν μπορώ να δω; Μπορείτε να ξεκινήσετε από πολύ μικρά κι απλά πράγματα, δεν χρειάζονται ούτε υλικά, ούτε έξοδα, ούτε περισσότερη ενέργεια από μια φράση. Βλέπω δυο κουνελάκια στην μπλούζα σου και λέω “Κοίτα, έχεις δυο κουνελάκια- κουφετάκια πάνω σου, είναι ο Νάηρο κι η Νικίτα!”. Ή ξανα-ονομάζουμε όλα μας τα παιχνιδάκια δίνοντας τους ονόματα των φίλων μας και παίζουμε “συνάντηση”. Απλά, καθημερινά, πράγματα. Ας ανοίξουμε το δρόμο για τη συντροφικότητα!

“Δεν τα θέλει τα βιβλία; Γι’ αυτό τα δίνει;” συνέχισε ο φίλος του συγκάτοικου, προσπαθώντας ακόμα να καταλάβει τι κάνουμε. Απάντηση: Τα αγαπάει τα βιβλία, γι’ αυτό τα δίνει.

Έχουμε μια αρχή στην UKUNA, δεν δίνουμε αυτά που ΔΕ θέλουμε, αλλά αυτά που πιστεύουμε πως θα αρέσουν στους φίλους μας, ανάλογα με τα ενδιαφέροντα τους. Θα τα πάρουμε πίσω την επόμενη βδομάδα, κι αν όχι… oh well! Μετά την καραντίνα μπορούμε να τα ξαναβρούμε, αν θυμόμαστε την ύπαρξη τους και μας λείπουν τόσο.

Όταν διαλέγουμε βιβλία για το κάθε “φιλαλάκι” συζητάμε, τι θα του ταίριαζε ανάλογα με τα ενδιαφέροντα, την ηλικία, τις πρώτες του γλώσσες; Τα πακετάρουμε σε εφημερίδα, γράφουμε το όνομα του παιδιού και ξεκινάμε. Νομίζω το τι “κερδίζει” το παιδί που συμμετέχει ως βιβλιοθηκονόμος του δρόμου, στη διαδικασία, σε πολλούς τομείς ανάπτυξης, δεν χρειάζεται να το αναλύσω εδώ.

TRIPS Κ ΌΧΙ TIPS

Σκεφτόμουν σήμερα πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα για γονείς που θεωρούν πως καλούνται τώρα, να διαπαιδαγωγήσουν τα παιδιά τους, επειδή δεν πηγαίνουν σχολείο. Και πόσες προτάσεις γίνονται, που αλήθεια, κάποιες τις βλέπω και θέλω να κλαίω (ομολογουμένως κλαίω εύκολα).

Έχω παρακολουθήσει δύο σχολές παιδαγωγικών προσχολικής αγωγής, από 4 χρόνια την κάθε μία (ΤΕΙ & ΑΕΙ), δουλεύω 17 χρόνια με παιδιά (και με δουλεύουν κι αυτά) κι ακόμα με επιφύλαξη σας γράφω. Και μακάρι να γράφω πάντα με επιφύλαξη.

Σήμερα μου ήρθε στο μυαλό το σλόγκαν “TRIPS, ΌΧΙ TIPS” κι η σχετική μεταφορά. Κάθε πρόταση που βλέπεις που εφάρμοσα σε παιδιά, δεν στη δίνω ως ΤΙΠ, αλλά ως ΤΡΙΠ. Ένα ταξίδι που αν το κάνεις πρέπει να το προσαρμόσεις στην οικογένεια σου και να δεις μέσα του, διαφορετικά πράγματα από αυτά που είδα εγώ, με τον ίδιο τρόπο που αν σου προτείνω το Βερολίνο ως προορισμό και έρθεις, θα βιώσεις διαφορετικά από μας πράγματα.

Αυτό που προτείνω λοιπόν, εδώ και στα υπόλοιπα που θα γράψω, δεν είναι συνταγή, μια που δε μιλάω για κολοκυθάκια, αλλά μια ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ. Κι είναι αυτή: η προσέγγιση της προσέγγισης του ΑΛΛΟΥ, μέχρι που να γίνουν οι άλλοι >  ΕΜΕΙΣ. Με καραντίνα και χωρίς. Για ένα συντροφικό πλανητικό χωριό.

ΚΑΒΟΥΒΕΣ,

Nasτa

Dunckerstrasse 69/10437/Berlin

ukunastories@gmail.com

www.facebook.com/ukunaaa

Θα κλείσω με μια ζωγραφιά- μήνυμα σε πόρτα της γειτονιάς μας, ALLES WIRD GUT, ΟΛΑ ΘΑ ΠΑΝΕ ΚΑΛΑ κι ας μας προστατεύει η σκέψη: μετά τη βροχή βγαίνει κάποια στιγμή, το ουράνιο τόξο.