H πανδημία έχει σχεδόν καταστρέψει το θέατρο και τις παραστατικές τέχνες για παιδιά και φυσικά έχει πλήξει ανεπανόρθωτα τους ανθρώπους του χώρου. Το Τaλκ, σε συνεργασία με την ομάδα ΣΚΗ.Ν.Η.Δρα έχει ανοίξει ήδη από το καλοκαίρι έναν διάλογο με τους καλλιτέχνες που ασχολούνται με το παιδικό θέαμα. Άνθρωποι που αγαπούν τα παιδιά και θέλουν να τα εκπαιδεύσουν και να τα διασκεδάσουν, αλλά δεν μπορούν, εκφράζουν τους προβληματισμούς τους σε σχέση με την υπάρχουσα κατάσταση και με τη στάση του ΥΠ.ΠΟ. και ζητούν από τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς να τους ακούσουν και να τους εμπιστευτούν. Σήμερα, κοντά μας ο Τηλέμαχος Τσαρδάκας, από το θέατρο act.  

• Είμαι o Τηλέμαχος Τσαρδάκας, συγγραφέας και σκηνοθέτης. Έχω μια θεατρική επιχείρηση στην Πάτρα, το θέατρο act, ένα πολυμορφικό black box θέατρο με κυμαινόμενη χωρητικότητα μεταξύ 80-100 θέσεων στο κέντρο της πόλης. Το act ξεκίνησε τη δραστηριότητά του το 2007. Είμαστε ένα από τα πιο δραστήρια επαγγελματικά θέατρα εκτός Αθήνας και θέλουμε να λειτουργούμε σαν ένα κύτταρο πολιτιστικής δραστηριότητας για την Πάτρα και την ευρύτερη περιοχή κι όχι μόνο σαν μια επιχείρηση. Μαζί με μια σταθερή αλλά και ανανεούμενη ομάδα συνεργατών παράγουμε συνεχώς καλλιτεχνικό και εκπαιδευτικό έργο έχοντας υλοποιήσει πάνω από 40 δικές μας παραγωγές και συμπαραγωγές οι περισσότερες εκ των οποίων προτείνουν νέα κείμενα νέων συγγραφέων. Σχεδόν κάθε σεζόν κάνουμε περιοδείες των παραστάσεων μας σε πολλές πόλεις της Δυτικής Ελλάδας, της Ηπείρου και της Πελοποννήσου, καθώς και στα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου. Τα κείμενα των παραστάσεων μας «Δεν είναι αλήθεια», «Το σκυλί του Ωρίωνα», «Πατρίτσια Υπάρχει», «Το κορίτσι που επιμένει» και «Οι κάτω απ’ τ’ αστέρια» έχουν εκδοθεί και κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Κήπος με τις λέξεις (2009), Χαραμάδα (2011) και Εκδόσεις Σοκόλη (2017) αντίστοιχα. Τα έργα μου «Το σκυλί του Ωρίωνα», «Το κορίτσι που επιμένει» και «Οι κάτω απ’ τ’ αστέρια» έχουν ανέβει με επιτυχία σε κεντρικές σκηνές της Αθήνας, σε διάφορα ΔΗΠΕΘΕ ενώ έχουν παρουσιαστεί και στο εξωτερικό (Λονδίνο, Άμστερνταμ, Κύπρος).

• Η πρώτη δική μας παραγωγή ανέβηκε το 2013. Πριν από το 2013 κάναμε κυρίως φιλοξενίες και μετακλήσεις. Έκτοτε όμως παρουσιάζουμε τουλάχιστον μία ή δύο παραγωγές παιδικού θεάματος ανά σεζόν. Η κύρια στόχευσή μας είναι το μουσικό θέατρο για παιδιά, αλλά έχουμε ασχοληθεί αρκετά και με το κουκλοθέατρο, καθώς και με ταχυδακτυλουργικά σόου για παιδιά και όλη την οικογένεια. Οι πιο γνωστές μας παραστάσεις είναι τα δύο μιούζικαλ που έχουμε κάνει μαζί με τον εξαιρετικό μουσικό και βασικό μου συνεργάτη Διονύση Μπάστα, το «Δυο χαρταετοί στη νύχτα» που έκανε περιοδεία στη Δυτική Ελλάδα, την Ήπειρο και το Βόρειο Αιγαίο, και φυσικά «Το κορίτσι που επιμένει» που παιζόταν ανελλιπώς από το 2015 έως το Μάρτιο του 2020, έχοντας ανεβεί στην κεντρική παιδική σκηνή του ΘΟΚ (2019-20), του ΔΗΠΕΘΕ Κοζάνης (2020), του ΔΗΠΕΘΕ Κομοτηνής (2018-19), καθώς και σε θεατρικές σκηνές στην Αθήνα (Θέατρο Άλφα, Θέατρο Άβατον). Το βιβλίο της παράστασης κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σοκόλη μαζί με CD που περιέχει τη μουσική και τα τραγούδια του έργου. Η επιλογή να ασχοληθούμε βαθύτερα σαν ομάδα, αλλά κι εγώ προσωπικά σαν συγγραφέας, με το παιδικό θέατρο είναι ότι είναι ένας χώρος που σου δίνει απλόχερα γόνιμο έδαφος για να πεις τις ιστορίες σου σε ένα ορθάνοιχτο κοινό και για να εξασκήσεις, μαζί με το κοινό αυτό, το βασικό εργαλείο που έχουμε σαν καλλιτέχνες, δηλαδή τη φαντασία. Τα παιδιά σε ακολουθούν σε αυτό που έχεις να τους πεις και σε πιστεύουν. Αυτό σε φορτώνει με μεγάλη ευθύνη φυσικά, αλλά ταυτόχρονα ανοίγει όλες τις μαγικές πόρτες.

• Τη σεζόν 2019-20 ανεβάσαμε μια δική μας εκδοχή του παραμυθιού «Τα καινούργια ρούχα του βασιλιά» διασκευασμένο για μουσικό θέατρο. Είχε μεγάλη επιτυχία και με το κοινό και με τα σχολεία. Η σκηνοθεσία ήταν της Γεωργίας Ηλιοπούλου και η μουσική του Διονύση Μπάστα. Η παράσταση επρόκειτο να συνεχιστεί το Μάρτιο και τον Απρίλιο του ’20 αλλά φυσικά αυτό δεν έγινε. Για τη σεζόν ’20-’21 είχα προγραμματίσει ένα νέο δικό μου έργο, ένα μιούζικαλ σχετικά με τη ζωή κάποιων ασυνήθιστων ζώων σε μουσική Διονύση Μπάστα, το οποίο φυσικά και έχουμε αναβάλει για την επόμενη σεζόν, αν όλα πάνε καλά.  

• Όπως όλοι αντιμετωπίσαμε πολύ μεγάλες οικονομικές δυσκολίες. Το act πήρε επιστρεπτέα προκαταβολή σε δύο φάσεις και με αυτά τα χρήματα επιβιώνει. Επίσης, οι υπάλληλοί μας βρίσκονται σε αναστολή από τον Μάρτιο και έχουν πάρει τα ανάλογα βοηθήματα. Ευτυχώς, υπήρχε και μια παραγωγή (ενηλίκων) που μπορούσε να δουλέψει το καλοκαίρι (εν μέσω περιορισμών και μέτρων) οπότε βοήθησε κάπως κι αυτό. Είναι πάντως αντικειμενικά πολύ δύσκολο να κρατηθεί μια θεατρική επιχείρηση ανοιχτή χωρίς να έχει έσοδα μόνο μέσω των (περιορισμένων) βοηθημάτων, και μάλιστα με έναν ορίζοντα κανονικής επανέναρξης που, κατά την εκτίμησή μου, δε θα είναι νωρίτερα από τον Οκτώβριο του 2021. 

• Νομίζω πως μετά την πανδημία είναι καλή ευκαιρία να περιοριστούν οι παραγωγές που δεν λειτουργούν με σωστούς επαγγελματικούς όρους, που πληρώνουν ελάχιστα τους ηθοποιούς, με μίνιμουμ έως ανύπαρκτη ασφάλιση. Επίσης, με προβληματίζουν πολύ οι περιοδεύοντες θίασοι που γυρίζουν όλη τη χώρα με φτηνότατες και προχειρότατες παραστάσεις, οριακά εξαπατώντας παιδιά και γονείς μέσα από αφίσες δημοφιλών κινουμένων σχεδίων. Θα ήθελα επίσης να δω πιο συστηματική παρουσία των σχολείων στις παραστάσεις (που βέβαια είναι αυξημένη σε σχέση με παλαιότερα) και μεγαλύτερη προσοχή από τους εκπαιδευτικούς στα κριτήρια με τα οποία επιλέγουν τις παραστάσεις που θα δουν τα παιδιά.

• Θέλω οι γονείς να δείξουν εμπιστοσύνη στους επαγγελματικούς θεατρικούς χώρους ότι θα τηρήσουν σωστά όλα τα μέτρα που θα προβλέπονται όταν επανέλθουμε. Να μη φοβηθούν και να φέρουν τα παιδιά τους και να τα εισαγάγουν στον μαγικό κόσμο του θεάτρου, αντιστεκόμενοι στην εύκολη λύση της οθόνης. Είναι σημαντικότατη η επαφή με την εμπειρία του θεάτρου, με τη ζωντανή σκηνή και με τους ηθοποιούς για το πώς αναπτύσσεται η φαντασία ενός μικρού θεατή. Επίσης, θα πρέπει να στηριχτούν οι θίασοι και τα θέατρα που θα τολμήσουν να παρουσιάσουν νέο υλικό, νέες παραστάσεις και να επενδύσουν χρήματα σε ολοκληρωμένες παραγωγές. Αν δε γίνει αυτό, πάρα πολλοί καλοί θίασοι και καλά θέατρα θα οδηγηθούν σε αδιέξοδο, όσοι δηλαδή δεν θα έχουν ήδη οδηγηθεί εκεί όσο διαρκούν τα lockdown…