Το βιβλίο Σι Λόντε- Το κορίτσι που βρήκε τη μουσική, που έγραψε ο Μίλτος Πιστώφ και εξέδωσαν οι Εκδόσεις Διόπτρα, με γοήτευσε από την πρώτη έως την τελευταία του σελίδα (Μπορείτε να δείτε αναλυτικά τις σκέψεις μου εδώ)! Γι’ αυτό αναζήτησα τον συγγραφέα και κάναμε μια ενδιαφέρουσα διαδικτυακή συζήτηση, που είχε στο επίκεντρό της –τι άλλο;– τη μουσική!

Καλησπέρα, Μίλτο. Κατ’ αρχάς, συστήσου στο κοινό του Taλκ!

Καλησπέρα, σας ευχαριστώ πολύ για τη φιλοξενία! Από μικρός γοητεύτηκα και συνδέθηκα πολύ έντονα με τη μουσική, με αποτέλεσμα να γίνει το πάθος επάγγελμα, και σήμερα βρισκόμαστε εδώ. Η αγάπη μου για τη μουσική με ώθησε να δραστηριοποιηθώ στον χώρο της εκπαίδευσης. Οι πρώτοι μαθητές μου είχαν την ανάγκη για ένα μάθημα λίγο πιο απελευθερωμένο και δημιουργικό από το αυστηρό ακαδημαϊκό πλαίσιο και αυτό έγινε η αφορμή για την αναζήτηση μιας εναλλακτικής πρότασης απέναντι στα συμβατικά μαθήματα. Έτσι ξεκίνησε ένα ταξίδι που με οδήγησε στο να γνωρίσω, να μαθητεύσω και να συνεργαστώ με σημαντικούς μουσικούς-παιδαγωγούς με ιδιαίτερες ευαισθησίες και τεράστια φαντασία τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό (Βιέννη, Βερολίνο, Νέα Υόρκη). Το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία του Spirit of Rhythm, ενός μουσικοκινητικού παιχνιδιού που συνδυάζει τη μουσική με τον ρυθμό και την ψυχολογία. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι με βοήθησε να γνωρίσω πράγματα για τον εαυτό μου. Να εμπιστευθώ τα θετικά, και να συμφιλιωθώ με ανασφάλειες και αδυναμίες. Το μουσικό ταξίδι συνεχίζεται αυτή την περίοδο και είναι πιο συναρπαστικό από ποτέ.

Πότε, πού και πώς συνάντησες τη Σι Λόντε για πρώτη φορά; Πες μας λίγα λόγια για την ηρωίδα σου. 

Η Σι Λόντε γεννήθηκε στην προσπάθειά μου να φέρω τη μουσική κοντά στα παιδιά με έναν ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο. Μια προσπάθεια που εξελίχθηκε στο passion project των τελευταίων χρόνων της ζωής μου. Η ιδέα του «gamification» και το «learn through play concept» σε συνδυασμό με την εμπειρία μου ως εναλλακτικού παιδαγωγού με οδήγησε στη δημιουργία πρωτότυπων βιωματικών και διαδραστικών παιχνιδιών. Η περιπέτεια της Σι Λόντε γράφτηκε ουσιαστικά hands on στα μαθήματα μαζί με τα παιδιά· ένα παραμύθι από τα παιδιά για τα παιδιά. Έτσι, στη Σι Λόντε βρίσκουμε τη φαντασία, τον αυθορμητισμό, την αθωότητα και την ανεμελιά που χαρακτηρίζει τα παιδιά και τους δίνει την πεποίθηση πως όλα είναι δυνατά.

Πώς ξέφυγε η Σι Λόντε από το μυαλό σου και πέρασε στο χαρτί; Πώς βρήκες τη Διόπτρα και τον Γιάννη Σκουλούδη; Πώς συνεργαστήκατε για τη δημιουργία του παραμυθιού σου;

Η ιδέα της συγγραφής δεν είχε περάσει από το μυαλό μου. Ανήκει στον πολύ καλό μου φίλο Κωνσταντίνο Αντωνιάδη. Σε έναν πρωινό καφέ –όταν ακόμα μπορούσαμε– του είπα μια περίληψη της ιστορίας, συγκινήθηκε και με έφερε επιτόπου σε επαφή με την Αλεξάνδρα Αυγερινού. Ύστερα από μια πολύ ευχάριστη συνάντηση ξεκίνησε η όμορφη περιπέτειά μου στον κόσμο του βιβλίου. Πιστεύω πολύ στη δημιουργική δύναμη τόσο του ανθρώπου όσο και της ομάδας. Η φίλη μου Κορίνα Χαρίτου με βοήθησε πολύ με την εμπειρία και τις γνώσεις της. Ο Γιάννης Σκουλούδης είναι ένας υπέροχος άνθρωπος, με εξαιρετικό ταλέντο, και ειλικρινά σχεδίασε τη Σι Λόντε καλύτερα από ό,τι την είχα φανταστεί. Τον ευχαριστώ πολύ! Επίσης, θέλω να ευχαριστήσω όλα τα παιδιά στις εκδόσεις Διόπτρα που βοήθησαν με διάφορους τρόπους να φτάσει το παραμύθι ως βιβλίο με τίτλο «Σι Λόντε – Το κορίτσι που βρήκε τη μουσική» στα χέρια μου. Βέβαια, το πιο μεγάλο «ευχαριστώ» ανήκει στην Αλεξάνδρα και στον Κωνσταντίνο, που με αγκάλιασαν και μου έδωσαν την ευκαιρία να έχουμε μαζί μας τη Σι Λόντε.

Γιατί επέλεξες να διαδραματίζεται η ιστορία σου στην αφρικανική ζούγκλα; Σε ένα… μουσικό χωριό; 

Η Αφρική είναι μια ήπειρος με πολύ πλούσιο και ιδιαίτερο πολιτισμό. Η μουσική της παράδοση ασκεί παγκόσμια επιρροή, η κουλτούρα και οι πολιτισμικές παραδόσεις της έχουν τεράστια απήχηση και είναι πηγή έμπνευσης στον καλλιτεχνικό κόσμο. Προσωπικά από παλιά η μουσική και οι ρυθμοί της με γοήτευαν ως άνθρωπο και ως μουσικό. Στην Αφρική σχεδόν όλες οι εργασίες του χωριού γίνονται με ρυθμό και τραγούδι, και η μουσική είναι αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας. Αυτό είναι κάτι που υπήρχε σε πολλούς πολιτισμούς, αλλά με τον καιρό έχει εκλείψει. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, έχουμε πολλά δημοτικά τραγούδια που αναφέρονται σε όλες τις ανθρώπινες πτυχές, εργασίες και συναισθήματα. Το μουσικό χωριό λοιπόν είναι ένας κόσμος όπου η μουσική είναι μέρος της ύπαρξής μας και όχι απλώς συνοδευτικό της ψυχαγωγίας μας.

Επέλεξες να μιλήσεις –έμμεσα– εκτός από τη μουσική, και για τον θάνατο. Ήταν αυτός ο αρχικός σκοπός σου ή σε έβγαλε εκεί η ίδια η Σι Λόντε; Θα πρότεινες το βιβλίο και σε ένα παιδί που πενθεί, ως γιατρικό ψυχής; Άλλωστε, τουλάχιστον στο παρελθόν, ο θάνατος ήταν συνδεδεμένος και με τη μουσική, σωστά;

Δεν ήταν σκοπός του βιβλίου, αλλά δεν το φοβήθηκα όταν φτάσαμε εκεί με τη Σι Λόντε, ίσως γιατί είναι η φυσική πορεία του ανθρώπου. Η απώλεια της δικής μου γιαγιάς ήταν κάτι που με συγκλόνισε. Πέρασα μια δύσκολη περίοδο και η μουσική με βοήθησε αρκετά ώστε να βρω τις ισορροπίες μου. Ο άνθρωπος εκφράζει τα συναισθήματά του μέσα από την τέχνη. Το συναίσθημα της απώλειας είναι ίσως από τα πιο έντονα. Η μουσική στην περίπτωση αυτή έρχεται να βοηθήσει, καθώς προσφέρει παρηγοριά, συντροφιά, ανακούφιση και λύτρωση. Για παράδειγμα, το μοιρολόι είναι μια παράδοση που φέρνει τους ανθρώπους κοντά για να μοιραστούν και να απαλύνουν τον πόνο τους.

Ρυθμός-μουσική. Ομοιότητες-διαφορές; Ποια η σημασία τους στη ζωή μας; Πόσο απαραίτητα είναι; Ποιον ρόλο μπορούν να παίξουν στην ευρύτερη εκπαίδευσή μας;  

Ρυθμός και μουσική: δεν υπάρχει το ένα χωρίς το άλλο. Ο ρυθμός είναι η καρδιά της μουσικής και η μελωδία η ψυχή της. Η μουσική βρίσκεται στο DNA του ανθρώπου. Ο χτύπος της καρδιάς της μητέρας, ο ρυθμός της ανάσας της, η χροιά της φωνής της, το νανούρισμα της γιαγιάς και το τραγούδι του παππού… τα πρώτα μας ακούσματα είναι μουσικά. Είναι αποδεδειγμένο ότι η ενασχόληση με ρυθμικές και μουσικές δραστηριότητες βοηθάει στην ανάπτυξη της ομιλίας (τραγούδι), της φαντασίας (αυτοσχεδιασμός), του συγχρονισμού-συντονισμού (ρυθμός). Όλα αυτά βελτιώνουν τις κινητικές και μαθησιακές δεξιότητες που θα παίξουν ρόλο στην ακαδημαϊκή και κοινωνική εξέλιξη και κατ’ επέκταση στην επαγγελματική επιτυχία και προσωπική ευτυχία.

Με ποιους τρόπους –όχι απαραίτητα συμβατικούς– μπορούμε οι γονείς να «σπρώξουμε» τα παιδιά μας προς τη μουσική; 

Ο πιο απλός και εύκολος τρόπος είναι να υπάρχει στο σπίτι πολλή μουσική και διαφορετικά ακούσματα. Υπάρχουν εξαιρετικά τραγούδια για παιδιά από συνθέτες της κλασικής και ρομαντικής περιόδου, καθώς και της σύγχρονης εποχής. Η Disney από πολύ νωρίς έχει δείξει ιδιαίτερη ευαισθησία στην ποιότητα της μουσικής επένδυσης και των τραγουδιών που συνοδεύουν τις ταινίες της. H μουσική μπορεί να συντροφεύει τα παιδιά κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού ή απλά μέσα στη μέρα τους. Μια όμορφη δραστηριότητα που μπορεί να φέρει κοντά γονείς και παιδιά είναι να ακούσουν ένα τραγούδι και είτε να μοιραστούν είτε να ζωγραφίσουν τις εικόνες που τους δημιούργησε. Το πιο σημαντικό όμως για να μπορέσει να αγαπήσει το παιδί τη μουσική είναι να υπάρχει ανοιχτό μυαλό και πρόσβαση σε ερεθίσματα.

Γνωρίζεις, υποθέτω, τα ακούσματα των παιδιών και των εφήβων σήμερα. Έχεις άποψη; 

Τα νέα παιδιά είναι το πιο ανοιχτό και ταυτόχρονα αυστηρό κοινό. Εμπιστεύομαι πολύ το γούστο τους και χαίρομαι όταν συμβαδίζει με την αισθητική της εποχής τους. Οι νέες γενιές έχουν την «υποχρέωση» της υπεύθυνης αμφισβήτησης, μια και το μέλλον τους ανήκει και θα το διαμορφώσουν. Η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη μέχρι να έρθει η ηρεμία και η ισορροπία. Ο Beethoven, ο Berlioz, ο Mahler, οι Beatles, οι Pink Floyd, οι Nirvana, η Madonna, ο Michael Jackson, δεν ήταν απλώς εκφραστές της εποχής τους, ήταν η εποχή τους. Και τι πιο όμορφο και πιο αισιόδοξο από έναν νέο που συμβαδίζει με την εποχή του.

Τέλος, αν δε σου βάζω δύσκολα, θέλω να μας προτείνεις μία μικρή playlist για μωρά έως 3 ετών, μία για παιδιά έως 8 ετών, μία για παιδιά στην προεφηβεία και μία για τους εφήβους μας

Δεν έχω τόσο συγκεκριμένες λίστες, αλλά όποιος επιθυμεί μπορεί να με ακολουθήσει στο Spotify, όπου υπάρχουν playlists για όλα τα γούστα. Μπορείτε να με βρείτε εδώ.

Το βιβλίο του Μίλτου Πιστώφ «Σι Λόντε – Το κορίτσι που βρήκε τη μουσική»  κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα.