Η διαδικασία κατά την οποία η δουλειά του Σούπερ οργανωτικού βοηθού περνάει από εσάς στο παιδί σας είναι αργή και σταδιακή. Είναι επίσης μια διαδικασία όπου η δική σας ανάμειξη είναι σημαντική: το να κάνετε το παιδί σας οργανωτικό μπορεί να απαιτήσει από εσάς περισσότερη προσπάθεια από όση καταβάλλετε τώρα για να κάνετε απλώς πράγματα που θα έπρεπε να κάνει εκείνο. Είναι όμως μια (σχετικά) βραχυπρόθεσμη επένδυση προς μια μακροπρόθεσμη ανταμοιβή: ένα πιο ανεξάρτητο, αύταρκες παιδί. Και ξέρουμε ότι σας ζητάμε πολλά, γιατί μάλλον κάνετε πολύ περισσότερη δουλειά για να οργανώσετε το παιδί σας από όση θα θέλατε και πολύ περισσότερη από όση βλέπετε άλλους γονείς γύρω σας να κάνουν. {…} καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, σταδιακά γίνονται ικανά να εκτελούν όλο και πιο πολύπλοκες πράξεις που απαιτούν οργάνωση, διαχείριση του χρόνου και σχεδιασμό. Όμως, καθώς το δικό σας παιδί μεγάλωνε, η δυσκολία του να διαχειριστεί αυτού του είδους τα καθήκοντα έγινε προφανής και πολλές φορές ίσως φαινόταν πιο εύκολο να τα κάνετε εσείς στη θέση του παρά να το βάλετε να τα κάνει μόνο του. Κι έτσι ο ρόλος σας ως Σούπερ οργανωτικού βοηθού παγιώθηκε. Συχνά αυτοί οι ρόλοι και οι συνήθειες έχουν γίνει τόσο οικεία (και οι μνήμες των αντιπαραθέσεων που ίσως να έχουν συμβεί είναι ακόμη τόσο φρέσκες) ώστε απαιτείται ένα νοητικό άλμα για να αποφασίσετε να κάνετε κάποιες αλλαγές. Σκοπός αυτού του προγράμματος είναι να σας προσφέρει μια διαφορετική προσέγγιση στο πώς μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας –γιατί, ειλικρινά, αν οι παραδοσιακές μέθοδοι είχαν αποτέλεσμα στο δικό σας παιδί, δεν θα ήσαστε τώρα εδώ να διαβάζετε αυτό το βιβλίο. Και το να δοκιμάσετε μια διαφορετική προσέγγιση θα απαιτήσει από εσάς μερικές σημαντικές αλλαγές στον τρόπο που σκέφτεστε. Στο κεφάλαιο αυτό θα σας δείξουμε κάποιες καινούριες μεθόδους προσέγγισης της αποδιοργάνωσης του παιδιού σας. Μια σημαντική σημείωση πριν αρχίσετε τη δουλειά. Το κεφάλαιο αυτό είναι μια εισαγωγή σε κάποιες μεθόδους. Το πραγματικό σχέδιο δράσης σας ξεκινά στο Μέρος ΙΙ, όπου αρχίζουμε να σας οδηγούμε βήμα βήμα στο πώς να χρησιμοποιήσετε αυτές τις μεθόδους για την υλοποίηση του προγράμματος. Έτσι, ακόμη κι αν δεν βλέπετε την ώρα να αναλάβετε δράση, μη χρησιμοποιήσετε αυτές τις πληροφορίες ξεκινώντας να κάνετε οποιεσδήποτε αλλαγές. Σας υποσχόμαστε πως θα φτάσουμε κι εκεί! Ωραία. Να, λοιπόν, πώς αρχίζετε:

1. Αυξήστε τις προσδοκίες σας. Καταρχάς, μάλλον θα πρέπει να σταματήσετε να κάνετε τόσα πράγματα για το παιδί σας. Για παράδειγμα, το οχτάχρονο παιδί σας θα πρέπει να είναι σε θέση να παίρνει κάθε απόγευμα ένα σνακ και να το βάζει μαζί με ένα μπουκάλι νερό στην τσάντα του. Κατά τον ίδιο τρόπο, το εννιάχρονο παιδί σας θα πρέπει να είναι σε θέση να βάζει τις σχολικές εργασίες του στον σωστό φάκελο κάθε απόγευμα, αντί να τις αφήνει πάνω στον πάγκο της κουζίνας και να τρέχει έξω για να παίξει. Όταν το παιδί σας ξέρει πως αυτά τα πράγματα θα τα κάνετε εσείς στη θέση του, είναι λιγότερο πιθανό να προσπαθήσει να τα κάνει μόνο του. Στο Μέρος ΙΙΙ θα βαδίσουμε μαζί σας βήμα βήμα, έτσι ώστε να θέτετε μία νέα προσδοκία τη φορά. Αν όμως πιάσετε τον εαυτό σας να λέει «Δεν πειράζει, εδώ δεν θα επιμείνω, γιατί μου είναι εύκολο να το κάνω εγώ στη θέση του», σταθείτε για ένα λεπτό και σκεφτείτε. Η ανεξαρτησία του παιδιού σας είναι πολύτιμος στόχος για το καλό και των δυο σας.
2. Παρέχετε υποστήριξη. Ενώ είναι σκόπιμο να αρχίσετε σιγά σιγά να αυξάνετε τις προσδοκίες σας απέναντι στο παιδί σας, που μεγαλώνει, δεν πρέπει να αποσύρετε μέσα σε μια νύχτα όλη σας την υποστήριξη ούτε να το κάνετε με τρόπο τιμωρητικό. Θυμηθείτε τι είπαμε στο Κεφάλαιο 1 σχετικά με το πλαίσιο στήριξης που χρησιμοποιούν οι δάσκαλοι –στηρίζουν τα παιδιά όσο εκείνα το χρειάζονται και μετά αφαιρούν αυτή την υποστήριξη σταδιακά και εσκεμμένα. Αυτή η τακτική μπορεί να φέρει το ίδιο καλά αποτελέσματα και στο σπίτι. Μπορείτε να δώσετε στο παιδί σας να καταλάβει ότι, επειδή μεγαλώνει και γίνεται πιο υπεύθυνο, πιστεύετε πως μπορεί να αρχίσει να κάνει κάποια από τα πράγματα που μέχρι τώρα κάνατε εσείς για λογαριασμό του. Μετά, πείτε του συγκεκριμένα βήματα που περιμένετε από αυτό να κάνει και αφήστε το να καταλάβει ότι σε περίπτωση που σας χρειαστεί είστε στη διάθεσή του. Για παράδειγμα, μπορεί να πείτε: «Κάθε βράδυ, πριν πέσεις για ύπνο, σε παρακαλώ να παίρνεις ένα σνακ από αυτό το ντουλάπι, να γεμίζεις το παγούρι σου νερό και να τα βάζεις και τα δύο στην τσάντα σου. Αν με χρειαστείς να σου ξεβιδώσω το πώμα του παγουριού, ευχαρίστως να το κάνω.» Όταν το παιδί σας εκτελεί μόνο του ένα οργανωτικό καθήκον, επαινέστε το που ανέλαβε επιπλέον ευθύνες.
3. Επιβλέψτε. Το παιδί σας ίσως να μην υιοθετήσει αυτές τις καινούριες ρουτίνες τόσο γρήγορα όσο περιμένετε. Η αύξηση των προσδοκιών και οι ξεκάθαρες προτροπές και έπαινοι βοηθούν κάποια παιδιά να πάρουν μπροστά. Όμως σε ένα παιδί με πιο αδύναμες οργανωτικές δεξιότητες μπορεί να χρειαστεί να δώσετε πιο επεξηγηματικές και σαφείς οδηγίες, και να χρησιμοποιήσετε στρατηγικές διαχείρισης συμπεριφοράς ώστε να το παρακινήσετε να δείξει την αξία του, ειδικά σε καθήκοντα που σχετίζονται με το σχολείο. Αν αυτή είναι η περίπτωση του δικού σας παιδιού, μη φοβάστε –τα Μέρη ΙΙ, ΙΙΙ και IV αυτού του βιβλίου παρουσιάζουν ένα σχέδιο που θα βοηθήσει εσάς και το παιδί σας να δουλέψετε μαζί προκειμένου να γίνει πιο οργανωτικό.

Προδημοσίευση από το βιβλίο Το μεθοδικό παιδί, των Δρ.Richard Gallagher, Δρ. Jennifer L. Rosenblatt και Δρ. Elana G. Spira, που κυκλοφορεί στις 25 Σεπτεμβρίου από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος σε μετάφραση της Αναστασίας Δεληγιάννη.