Κάτι σαν γράμμα σε γονείς και γιατρούς

Πριν από λίγες μέρες είχαμε πάει σε ένα playdate. Το έτερο κοριτσάκι καρατσεκαρισμένο και πεντακάθαρο. Καθόλη τη διάρκεια του παιχνιδιού δεν ακούστηκε το παραμικρό βηχαλάκι, το πιο ανεπαίσθητο ρούφηγμα μύτης. Τρεις μέρες μετά ακούστηκαν στο δικό μας σπίτι. Μίλησα με τη μαμά της: «χθες ξύπνησε με συνάχι». Περίπτωση ανίκητη. Όταν ένα παιδί είναι φορέας και προτού καν εκδηλώσει την ίωση την έχει περάσει στο άλλο, δεν υπάρχει τίποτε που να μπορούσες να είχες κάνει. Και δεν φταίει κανείς γι’ αυτό. Πορεύεσαι λοιπόν με ό,τι σου έλαχε χωρίς νεύρα και ενοχές.

Για την περίπτωση όμως που το παιδί σου καταλήγει στο νοσοκομείο, επειδή κάποιος γονιός δεν μπορούσε να κρατήσει για λίγο στο σπίτι το τετράχρονο καμάρι του ή για εκείνη που πρέπει να ξαναδώσεις κορτιζόνη στο μωρό, επειδή κάποιος συγγενής δεν κατάφερε να αντισταθεί στον πειρασμό να σας επισκεφτεί μπουκωμένος, ανίκητη είναι η βλακεία μόνο.

Με συγχωρείτε. Εχω βρεθεί πολλές φορές σε debates περί ιώσεων, κρυωμάτων, ανεύθυνων γονιών, καιρικών συνθηκών και τρομακτικών φαινομένων non stop νοσηρότητας μέχρι και τον Ιούνιο και το έχω μελετήσει τόσο μα τόσο πολύ, που θα ήθελα να απευθύνω τα παρακάτω στους συναδέλφους γονείς που ενδεχομένως δεν χρειάστηκε ή δεν έτυχε να προβληματιστούν.

1. Υπάρχουν πράγματι κάποιες περιπτώσεις παιδιών που είναι πιο ευαίσθητα στα κρυολογήματα και ενδέχεται χωρίς την παραμικρή αμέλεια από την πλευρά των γονιών τους να μπουν ακόμη στην εντατική και να χρειαστούν παροχή οξυγόνου. Ναι, από έναν απλό ιό κρυολογήματος – τον λένε και ρινοϊό, εντεροϊό, συγκυτιακό κ.ά. Αυτά είναι: α) τα νεογέννητα, β) τα πρόωρα μωρά μέχρι 12 μηνών, γ) τα νήπια με αναπνευστικά προβλήματα, δλδ εκείνα που παθαίνουν βρογχίτιδες και πνευμονίες πολύ συχνά.

2. Δεν υπάρχει απολύτως καμία περίπτωση να είναι κάποιος συναχωμένος, μπουκωμένος, με βήχα, whatever και να μην έχει προσβληθεί από κάποιον ιό. Είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι αυτό που λέμε κρυολόγημα ή κρύωμα είναι το ίδιο με αυτό που λέμε ίωση και οφείλεται σε κάποιον ιό που κολλάει. Μεταφέρεται δηλαδή από άνθρωπο σε άνθρωπο. Ακόμη πιο εύκολα από παιδί σε παιδί. Αν κάποιος δεν νοσήσει, σημαίνει είτε ότι είχε αντισώματα για τον συγκεκριμένο ιό, είτε ότι το ανοσοποιητικό του ήταν αρκετά ισχυρό – ή έστω δεν αποδυναμώθηκε από εξωγενείς παράγοντες, όπως το κρύο – για να τον παλέψει ήσυχα και διακριτικά και να μην τρέξει ούτε ρουθούνι. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε τα σχετικά. Σας παρακαλώ να μην το παιδεύουμε, ούτε να το αμφισβητούμε άλλο: ΟΛΑ κολλάνε. Ρωτήστε επίμονα και τον δικό σας γιατρό.

3. Δέχομαι ότι πολλά παιδιά μπορεί να έχουν μύξες όλον τον χρόνο, χωρίς πυρετό, χωρίς καμία άλλη ένδειξη που κατά τη γνώμη σας υποδηλώνει ασθένεια (ακόμη και εσείς). Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι απολύτως υγιή και ότι πρέπει να κυκλοφορούν σε πάρτι και χώρους παιδικών δραστηριοτήτων μαζί με τα υπόλοιπα παιδιά τα οποία ενδεχομένως έχουν παιδικό βρογχικό άσθμα  (είναι πολλά, πιστέψτε με). Τι σημαίνει αυτό απλοϊκά; Ότι είναι αλλεργικά στις ιώσεις. Φανταστείτε λοιπόν ότι κάθε νέα μύξα μπορεί να ενεργοποιήσει μια ανεξήγητη αντίδραση των πνευμόνων τους και να βρεθούν στο νοσοκομείο ασθμαίνοντας. Αν ένα παιδί είναι αλλεργικό στις φράουλες μπορείς να το προφυλάξεις με κάποιους τρόπους. Τι κάνεις όμως με τις ιώσεις; Δεν το πας στον παιδικό σταθμό ή σε πάρτι που γίνονται σε κλειστούς χώρους, οκ. Πόσο όμως μπορείς να το κρατάς κλεισμένο και γιατί; Δεν είναι παράλογο οι υγιείς να μένουν στο σπίτι και οι άρρωστοι να κυκλοφορούν παντού; Γι’ αυτό, κάντε μια προσπάθεια να παρατηρήσετε πότε ξεκινάει μια καινούργια καταρροή ή ένα διαφορετικό σύμπτωμα και κρατήστε τα παιδιά σας στο σπίτι. Οι πρώτες μέρες της ίωσης είναι πολύ επικίνδυνες για να κολλήσουν άλλα παιδιά που με τη σειρά τους θα κολλήσουν άλλα και εκείνα τους γονείς τους και κάπως έτσι θα φτάσουμε στο «όλοι είμαστε όλον τον χρόνο άρρωστοι». Μην περιμένετε να δείτε το θερμόμετρο στα ύψη. Τις πρώτες και όχι τις τελευταίες μέρες οι ιοί του αναπνευστικού μεταδίδονται ευκολότερα. 

4. Και αν στη συνέχεια αρρωστήσετε εσείς, μην περιφέρετε την ίωση στον χώρο της εργασίας σας και στις κοινωνικές σας συναναστροφές. Δεν πειράζει να λείψετε από τη δουλειά ή από ένα πάρτι ή από το θέατρο ή την ταβέρνα μία φορά. Θα έρθουν άλλες.

Τέλος, θα ήθελα να απευθύνω στους γιατρούς μια παράκληση, γιατί έχω την αίσθηση ότι ήταν απόντες όλο το προηγούμενο διάστημα που οι ιώσεις έκαναν τρικούβερτο γλέντι, με αποτέλεσμα – ίσως, δεν μπορώ να το γνωρίζω – να μιλάμε πάλι για έξαρση νέας γρίπης. Ήταν απόντες, όχι φυσικά από τη δουλειά τους, την οποία ασκούν με εντυπωσιακή υπομονή και αφοσίωση θυσιάζοντας καθημερινά την προσωπική τους ζωή. Ήταν απόντες ως μια δημόσια φωνή που οφείλει να μιλήσει για πρόληψη. Η μετάδοση των ιώσεων προλαμβάνεται. Όχι μόνο με καλό πλύσιμο των χεριών και παραμονή στο σπίτι όταν κάποιος έχει πυρετό. Προλαμβάνεται με σωστή ενημέρωση.

Πείτε στους γονείς πώς ακριβώς μεταδίδονται οι ιώσεις. Μην τους αφήνετε να πιστεύουν ότι κάποιος που βγήκε ελαφριά ντυμένος και «κρύωσε» δεν μπορεί να κολλήσει τον άλλο. Το πιστεύουν πολλοί. Και με υψηλό επίπεδο μόρφωσης.

Εξηγήστε στα σχολεία και στους παιδικούς σταθμούς τους κανόνες που πρέπει να τηρούν. Απαιτήστε να μη δέχονται άρρωστα παιδιά.

Αρθρώστε ξεκάθαρα ποιες μέρες μεταδίδονται οι ιοί. Εξηγήστε τον μηχανισμό τους. Τονίστε πως οι επισκέψεις αρρώστων σε κλειστούς χώρους θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Μην περιμένετε να εκδηλωθεί η γρίπη για να την πολεμήσετε με φάρμακα. Μιλήστε για σωστή διατροφή, για άσκηση, για βόλτες στον καθαρό αέρα. Εξηγήστε πώς η παραμονή στον κλειστό χώρο του παιδικού σταθμού βλάπτει.

Και, τέλος, απαντήστε μου και μένα στο εξής βασανιστικό ερώτημα: σε ποιο παιδί – έστω και χωρίς καμία ευαισθησία – κάνει καλό να υπερεκτίθεται σε ιώσεις; Να είναι συνέχεια άρρωστο δηλαδή; Πόσο σωστό είναι το επιχείρημα «κάνει αντισώματα»; Ή για να το θέσω αλλιώς, εμείς που πήγαμε σχολείο, αλλά δεν ήμασταν ΣΥΝΕΧΕΙΑ άρρωστοι, δεν κάναμε αντισώματα; Και μήπως όλο αυτό είναι ένα πείραμα για να αποκτήσουμε; (ειλικρινά ζητάω απάντηση)