Στη μνήμη της Χαράς

Πρόσφατα έζησα ένα από τα πιο συγκλονιστικά γεγονότα της ζωής μου. Έχασα μια φίλη μου. Για την ακρίβεια, μια από τις πιο παλιές και πιο καλές μου φίλες. Δεν άντεξε. Επέλεξε η ίδια να αφαιρέσει τη ζωή της. Ήταν σύζυγος, μάνα και εγκυμονούσα στο δεύτερο παιδί.  

Το πιο σοκαριστικό πράγμα δεν είναι η απώλεια. Αυτό που με στοιχειώνει και θα με στοιχειώνει για πάντα είναι πως δεν το είδα να έρχεται. Τελικά, αυτός ο άνθρωπος με τον οποίο μοιράζεσαι τις πιο μύχιες σκέψεις σου, τα πιο βαθιά σου προβλήματα, δεν είναι αυτός που νομίζεις ότι είναι. Τελικά, δεν τον ξέρεις καθόλου. Και δεν την κατηγορώ γι’ αυτό, μόνο προσπαθώ να καταλάβω.  

Και κατάλαβα. Γεννιόμαστε, μεγαλώνουμε και κυοφορούμε όχι παιδιά, αλλά μυστικά και ψέματα ενός κόσμου που στιγματοποιεί την οποιαδήποτε αδυναμία. Απαγορεύεται να είσαι άρρωστος, απαγορεύεται να έχεις αδυναμίες, απαγορεύεται το παιδί σου να μην είναι τέλειο, απαγορεύεται να ζητήσεις βοήθεια, απαγορεύεται να είσαι ο εαυτός σου. Και όλα ξεκινάνε από εμάς, τις μαμάδες, που φοβόμαστε τις δικές μας μαμάδες και τις μαμάδες των συζύγων μας (και τις φίλες μας μαμάδες) και δεν σπάμε αυτόν τον εκβιαστικό κύκλο. 

Από την πρώτη στιγμή της εγκυμοσύνης, αρχίζουν τα μυστικά. Κράτα κρυφό ότι είσαι έγκυος μέχρι να κάνεις την αυχενική. Απαγορεύεται να μοιραστείς τη χαρά σου, είτε γιατί θα σε γλωσσοφάνε (μα είναι δυνατόν;), είτε γιατί μπορεί κάτι να πάει στραβά και άντε μετά να εξηγείς σε όλο τον κόσμο ότι έχασες το παιδί. Απαγορεύεται λοιπόν, να μοιραστείς και τη θλίψη σου. Άσε που το πιο πιθανό είναι να σε γεμίσουν με τύψεις, γιατί μάλλον εσύ κάτι θα έχεις κάνει λάθος.  

Και μετά γεννάς. Και σε ρωτάνε πόσο θηλάζεις. Και αν δεν θηλάζεις αποκλειστικά και για δύο χρόνια σε κατηγορούν ότι είσαι κακή μάνα που κοιτάς μόνο τον εαυτό σου. Οπότε αρχίζεις τα ψέματα. Εννοείται ότι θηλάζεις, εννοείται ότι ακολουθείς όλες τις τελευταίες μεθόδους διαπαιδαγώγησης, εννοείται ότι δεν ακούς ποτέ τον παιδίατρο, εννοείται ότι έχεις τέλειο το σπίτι, εννοείται ότι είσαι ο πιο ευτυχισμένος άνθρωπος του κόσμου, εννοείται ότι με τον άντρα σου είστε σεξουαλικά ενεργοί όσο κανένα άλλο ζευγάρι, εννοείται ότι έχεις καταφέρει να κρατάς όλες τις ισορροπίες σαν μάνα, κόρη, νύφη, σύζυγος και εργαζόμενη. Και έρχεται το βράδυ, που είσαι κατάκοπη, είσαι απογοητευμένη και θυμωμένη με τον κόσμο που δεν σε καταλαβαίνει, μισείς τη ζωή σου, αλλά δεν μπορείς να πεις τίποτα σε κανέναν, γιατί τα μυστικά και τα ψέματα είναι τόσα πολλά και τόσο μεγάλα, που δεν μαζεύονται με τίποτα. 

Και ξεκινάει η κατάθλιψη. Ξεκινάει η κακοποίηση του εαυτού σου. Ξεκινάνε οι ψυχώσεις. Υπέροχα κληροδοτήματα για τα παιδιά σου. Γιατί και αυτά μεγαλώνουν μέσα στο περιβάλλον της αποσιώπησης.  Να μην δείξουν θυμό, να μην δείξουν πόνο, να μην δείξουν τι αισθάνονται στον κόσμο. Ας τα κρατήσουμε όλα μέσα στο στενό κύκλο της οικογένειας. Ακόμα και όταν βλέπουμε ότι το παιδί μας χρειάζεται το ίδιο βοήθεια από ειδικούς, το κρατάμε κρυφό μέχρι και από τον ίδιο μας τον εαυτό. Η λέξη αυτισμός, η λέξη ΔΕΠΥ, η λέξη διαταραχή, είναι χειρότερες ακόμα και από τη λέξη καρκίνος. Καλύτερα να νοσεί από καρκίνο, παρά από αναπτυξιακή ή ψυχική διαταραχή (το φοβερό είναι ότι με την κατάλληλη θεραπεία όλες αυτές οι διαταραχές «θεραπεύονται» πιο εύκολα από τον καρκίνο). Και τα παιδιά γίνονται έφηβοι. Καταπιεσμένοι, φοβισμένοι, διαταραγμένοι έφηβοι που είτε δέχονται καρτερικά τη βία, είτε τη χρησιμοποιούν για να επιβληθούν του φοβισμένου, διαταραγμένου εαυτού τους.  

Και οι έφηβοι γίνονται ενήλικες. Μυστικοπαθείς ενήλικες. Κάνουν σχέσεις, κρατούν κρυφό τον εαυτό τους, γιατί φοβούνται ότι ο σύντροφός τους θα τους παρατήσει, ή θα τους κατακρίνει. Και κάνουν παιδιά. Και ο κύκλος συνεχίζεται. Συνεχίζουν να διαιωνίζουν ανθρώπους, οι οποίοι ζούνε μέσα σε μια δυστυχία που μόνο μοιραία μπορεί να αποδειχτεί για τη ζωή τους.  

Τι φοβόμαστε άραγε; Τι μας μάθαν να φοβόμαστε; Ότι ο κόσμος αποδέχεται μόνο τους τέλειους ανθρώπους και άρα όχι εμάς. Γιατί δεν είμαστε τέλειοι, άρα καλύτερα να μην το δείξουμε. Κι αυτό όμως, ψέμα είναι. Γιατί ο κόσμος τους αποδέχεται όλους. Μόνοι μας στιγματοποιούμε τον εαυτό μας. Μόνοι μας κρίνουμε τον εαυτό μας. Εγώ δεν μπορώ να αποδεχτώ ότι είμαι αδύναμη, ότι δεν είμαι ευτυχισμένη, ότι δυσκολεύομαι να τα βγάλω πέρα στην καθημερινότητά μου, ότι έχω κατάθλιψη, ότι χρειάζομαι ψυχιατρική παρακολούθηση.  

Όσο περίεργο και να φαίνεται, ζούμε σε μια ευαισθητοποιημένη κοινωνία. Υπάρχουν παντού οργανώσεις και ομάδες υποστήριξης, στις οποίες μπορείς να απευθυνθείς, πολλές δε από αυτές είναι και δωρεάν. Το θέμα είναι να κάνεις την υπέρβαση και να τις προσεγγίσεις. Να κάνεις την υπέρβαση και να μιλήσεις. Στον σύντροφό σου, στον φίλο σου, στον ειδικό. Γιατί αυτοί θα σε αποδεχτούν όπως και να είσαι, ό,τι και αν σου συμβαίνει. Και πρέπει να καταλάβεις ότι δεν συμβαίνει μόνο σε εσένα. Συμβαίνει σε όλους. Δεν φταίμε εμείς για τις διαταραχές μας, κανείς δεν φταίει. Ίσως να φταίει η οικογένειά μας, ο τρόπος που μεγαλώνουμε, αλλά είναι στο χέρι μας τα δικά μας τα παιδιά να μεγαλώσουν διαφορετικά.   

Δεν θα ξεπεράσω ποτέ τον χαμό της. Αν είχε μιλήσει, έστω και μία φορά, τότε θα ήταν ακόμα εδώ. Αν ο σύντροφός της ήξερε τι συνέβαινε στον ψυχισμό της, θα ήταν ακόμα εδώ. Αν δεν έκρυβε τα πράγματα κάτω από το χαλάκι, για να μην τα δουν οι άλλοι, θα ήταν ακόμα εδώ. Δεν θα ζούσε μια βασανισμένη ζωή, δεν θα βίωνε τόσο πόνο, ώστε να φτάσει να δώσει τέλος στη ζωή της.  

Είμαστε όλοι βασανισμένοι και κακοποιημένοι, άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, σε διαφορετικά επίπεδα. Όμως αυτή η αλυσίδα μπορεί να σπάσει πιο εύκολα από ό,τι νομίζουμε. Το οφείλουμε στον εαυτό μας και στα παιδιά που φέρνουμε στον κόσμο.   

Υ.Γ. Δεν θα έγραφα αυτό το κείμενο αν δεν μου έστελνε ένα e-mail με τις ίδιες σκέψεις η φίλη μου η Ζωή. Την ευχαριστώ πολύ γι’αυτό.  

Οι ακόλουθες είναι μόνο μερικές από τις οργανώσεις που μπορούν να βοηθήσουν. Με μια μικρή αναζήτηση στο διαδίκτυο, μπορούμε να βρούμε λύσεις για όλα μας τα προβλήματα. 

Γραμμή υποστήριξης της ψυχικής υγείας της εγκύου και της νέας μητέρας της ΜΚΟ Φαιναρέτης: 210 9319054  

24ωρη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία από τη ΜΚΟ Κλίμακα: 1018 

Μονάδα Επείγουσας Τηλεφωνικής Βοήθειας  SOS  Αιγινήτειο Νοσοκομείο, Πανεπιστημιακή Ψυχιατρική Κλινική: 210 72 22 333 – Τηλεφωνική βοήθεια για ψυχολογικά προβλήματα. Ώρες λειτουργίας γραμμής: Καθημερινά, 3:00 μ.μ. έως 11:00 μ.μ. 

Σύλλογος Προστασίας Αγέννητου Παιδιού «Η Αγκαλιά»

Σκοποί: Η προστασία του παιδιού από την κύησή του και μετά τον τοκετό, όπως και την παράλληλη προστασία της μητέρας του, έγγαμης ή άγαμης, κακοποιημένης ή μη, στηρίζοντας ταυτόχρονα την καλλιέργεια πνεύματος φιλοτεκνίας και αποφυγής των εκτρώσεων.

Λ. Αθηνών 84, Αθήνα 10441

Τηλ: 210-8828788

Web:http://agalia.org.gr

Email: info@agalia.org.gr 

Πανελλήνιος Σύνδεσμος Άγαμων Μητέρων

Δίνονται πληροφορίες για τα δικαιώματα των ανύπαντρων μητέρων, νομικές συμβουλές και θέματα λήψης αποφάσεων.

Ανθέων 19, 13562 – Αγ. Ανάργυροι, τηλ. 2102315142 

«Ίδρυμα: Η Παιδική Στέγη»

Σκοποί: «Η Παιδική Στέγη» υποστηρίζει ενεργά την εργαζόμενη μητέρα εδώ και 81 χρόνια. Κάθε χρόνο φιλοξενεί στις πρότυπες στέγες της γύρω στα 500 περίπου παιδιά. Οποιαδήποτε μητέρα μπορεί να ζητήσει τη φύλαξη των παιδιών της, αρκεί να είναι εργαζόμενη.

Φωτομάρα 48, 117 43, Αθήνα

Τηλ: 210 92 38 131

Web: http://www.paidikesteges.gr/