Σε συνέχεια της προηγούμενης ανάρτησης: Κι εδώ, το 2ο γράμμα προς τα μεγαλύτερα παιδιά, τα εφηβάκια μας, που ασφυκτιούν αλλιώτικα τώρα που μένουμε στο σπίτι.

Αγαπημένοι κι αγαπημένες μου,

Ξέρω πως κι εσείς όπως κι εγώ είμαστε έγκλειστοι στα σπίτια μας. Δεν είναι εύκολο, επειδή είναι πρωτίστως τόσο αφύσικο: το να μένουμε μακριά ο ένας από τον άλλον, αυτό που ο κύριος Τσιόδρας λέει ξανά και ξανά «η κοινωνική αποστασιοποίηση», να είναι το βασικό μας όπλο! Ναι, είναι αφύσικο πως για να προστατευτούμε πρέπει να μένουμε μακριά οι άνθρωποι από τους ανθρώπους, συνειδητοποιούμε. Επειδή συνειδητοποιούμε πως ακόμη και τώρα, τον καιρό του εγκλεισμού μας, δεν είναι η τεχνολογία αυτή που πραγματικά μας κρατάει ενωμένους. Είναι οι σχέσεις που είχαμε χτίσει πριν, είναι τα χαμόγελα, οι κουβέντες, οι χειραψίες, οι αγκαλιές, τα φιλιά, τα βλέμματα που είχαμε ανταλλάξει πριν αυτά που μας στηρίζουν τώρα.

Και τώρα, περισσότερο από ποτέ, διαπιστώνουμε, αργά ή γρήγορα, πόσο ανάγκη έχουμε οι άνθρωποι ο ένας τον άλλον. Κι ότι τελικά, ακόμη κι οι πιο εσωστρεφείς (όπως του λόγου μου που ήμουν ανέκαθεν σπιτόγατα λόγω ιδιοσυγκρασίας και «έγκλειστη» λόγω επαγγελματικής ιδιότητας), ακόμη κι οι πιο στρυφνοί και περίεργοι ή οι αδιάφοροι μπορούμε να νιώσουμε πόσο άρρηκτα συνδεδεμένοι είμαστε με το κοινωνικό σύνολο αλλά και τον κόσμο γύρω μας. Είμαστε οι κρίκοι της ίδιας αλυσίδας. Ο καθένας από εμάς έχει τη θέση του, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματά του σ’ αυτή την κοινωνία, σ’ αυτή τη χώρα, σ’ αυτόν τον πλανήτη, σ’ αυτόν τον κόσμο. Τώρα ίσως περισσότερο από ποτέ, ένας μικροσκοπικός κι αόρατος εχθρός έρχεται και μας θέτει προ των ευθυνών μας, των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων μας, του καθενός και της καθεμίας ξεχωριστά. Δεν είναι ατομική ευθύνη λοιπόν. Είναι η κοινωνική ευθύνη, η ευθύνη που έχουμε ως πολίτες της κοινωνίας να μείνουμε έγκλειστοι στα σπίτια μας.

Κι είναι δικαίωμα του καθενός και της καθεμίας από εμάς, σ’ αυτόν τον παγωμένο χρόνο, να συνεχίσουμε να ονειρευόμαστε πως «το μετά» είναι στο χέρι μας να είναι καλύτερο, ο κόσμος μας να είναι πιο δίκαιος και πιο συμπονετικός προς τους συνανθρώπους αλλά και προς τη φύση: είπαμε, είμαστε όλοι κρίκοι μιας αλυσίδας (ως ακόμη κι ο ιός). Μέχρι να έρθει όμως «το μετά» αυτός ο παγωμένος μας χρόνος ας μην πάει χαμένος. Ξέρω πως σίγουρα μιλάτε ο ένας με τον άλλον καθημερινά στο διαδίκτυο, προσπαθώντας να μη χάσετε επαφή – και καλά κάνετε. Μιλάω κι εγώ τηλεφωνικά ή διαδικτυακά με τους φίλους μου σχεδόν κάθε μέρα. Αλλά επειδή είμαι και πνεύμα αντιλογίας, εγώ που μπορούσα να περάσω μέρες χωρίς να βγαίνω από το σπίτι, αυτό το υποχρεωτικό «κάτσε μέσα» με κάνει να έχω χάσει και τα αυγά και τα πασχάλια (που μάλλον φέτος θα τα χάσουμε έτσι κι αλλιώς  ). Γιατί αν κάτι δεν αντέχω, από μικρό παιδάκι, είναι το να μην αισθάνομαι ελεύθερη. Και ναι, δεν νιώθουμε ελεύθεροι, και σίγουρα εμείς οι μεγαλύτεροι, και, αρκετά ως πολύ, φοβισμένοι.

Προσωπικά αυτό δεν το άντεχα από παιδί. Κι άλλη παρηγοριά δεν είχα από τα βιβλία. Τα βιβλία με έσωσαν στα πιο δύσκολα: σε στιγμές θλίψης, σε κρίσεις άγχους, πανικού, σε ξεσπάσματα οργής, σε στιγμές υπαρξιακής αναζήτησης, σε μέρες φόβου, σε περιόδους μοναξιάς. Κι όχι μόνο επειδή μέσα από τις σελίδες τους ταξίδευα, αλλά επειδή ζούσα ελεύθερη όσα δεν μπορούσα, δεν άντεχα, ή φοβόμουν να ζήσω. Να ζήσω όσες ζωές θα ήθελα και δεν μπορούσαν να χωρέσουν σε μία και μόνη. Οπότε δεν έχω παρά να σας προτρέψω να ζήσετε όσα δεν μπορείτε μέσα από τα βιβλία. Να ζήσετε πολλές ζωές τώρα που πάγωσε ο χρόνος γύρω μας. Στο χέρι μας είναι αυτός ο παγωμένος χρόνος να μην είναι χρόνος… νεκρός. Κι ίσως, θέλω να ελπίζω, όταν τελειώσει όλο αυτό να είμαστε έτσι έστω και λίγο σοφότεροι και καλύτεροι με τον εαυτό μας, με τον συνάνθρωπο, με τη φύση. Άλλο τρόπο δεν ξέρω.

Θα σας αποχαιρετήσω μ’ ένα απόσπασμα από το Αγόρι στο θεωρείο: «Κι άρχισε να συνειδητοποιεί πως όλες, όλων μας οι ζωές είναι αληθινές. Ακόμη κι οι πιο περίεργες κι οι πιο μαγικές κι οι πιο εφιαλτικές. Κι εσύ δεν μπορείς να κάνεις τίποτε άλλο παρά να τις ζεις. Ν’ αναπνέεις και να κρατιέσαι με νύχια και με δόντια από τη ζωή. Να ζεις», λόγια που μου έρχονται ξανά και ξανά στο μυαλό μου αυτές τις μέρες. Δεν έχουμε άλλη επιλογή: θα ζήσουμε. Κι ίσως να ζήσουμε ακόμη πιο όμορφα από πριν.

Σας στέλνω τις ευχές μου για καλή υγεία σε όλους σας.
Ευχές για πολλά όνειρα, πολλά ταξίδια, πολλές όμορφες ζωές.
Τα φιλιά μου και μια νοερή σφιχτή αγκαλιά (μέχρι τότε που θα ξαναβρεθούμε και θα αγκαλιαζόμαστε… αληθινά και ακόμη πιο αληθινά).

Αγγελική Δαρλάση