Έχουμε ήδη ξεκινήσει το γοητευτικό ταξίδι στην ψυχοκινητική ανάπτυξη των παιδιών, μια διαδικασία που περνά από στάδια, τα αποκαλούμενα ορόσημα, και με κατεύθυνση από το κεφάλι προς τα πόδια. Το παιδί που «μεγαλώνουμε», μέσα από αυτήν τη στήλη, είναι ήδη τριών μηνών και έχει κατακτήσει μικρά, αλλά σημαντικά, κατορθώματα για τη μετέπειτα εξέλιξή του.
Ένα βρέφος τριών μηνών λοιπόν αρχίζει να συντονίζει τις κινήσεις του και αυτό φαίνεται στα χέρια, όπου από ασύμμετρες μεταξύ τους κινήσεις, τώρα πλέον αυτές είναι καλά συγχρονισμένες. Αυτό είναι ένα αρκετά σπουδαίο κατόρθωμα, γιατί επιτρέπει στο βρέφος να φέρει μπροστά του διάφορα αντικείμενα, π.χ. μια κουδουνίστρα και να την περιεργαστεί και αργότερα χρησιμοποιώντας και τα δύο χέρια ταυτόχρονα να επιτελέσει περίπλοκες δραστηριότητες.
Σε αυτό το χρονικό σημείο είναι που βλέπουμε τα βρέφη να περνάνε ολόκληρα λεπτά κοιτώντας και ξανακοιτώντας τα δάχτυλά τους, παίζοντας με τις παλάμες τους. Επιπλέον, τα μωρά αυτής της ηλικίας ξεκινούν να «γεύονται» ό,τι κρατούν. Είναι η ηλικία δηλαδή που αρχίζουν να τα βάζουν όλα στο στόμα και ως εκ τούτου η αποστείρωση, π.χ. της πιπίλας, παύει να έχει νόημα. Όλα τα παραπάνω όμως προϋποθέτουν ότι και το κεφάλι πλέον στηρίζεται και στέκεται όρθιο ακόμη και ενάντια στη βαρύτητα. Σε μπρούμυτα θέση το βρέφος σηκώνει το κεφαλάκι του στη μέση γραμμή και προσπαθεί να δει γύρω του τι υπάρχει. Αυτή η στιγμή είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τους γονείς να γυμνάσουν το παιδί τους, αφού επιμένοντας να το θέτουν στην μπρούμυτα θέση εξασκούν το μυϊκό σύστημα του αυχένα και της ράχης, ενώ παράλληλα το εκθέτουν σε διάφορα ερεθίσματα-στόχους, π.χ. ένα παιχνίδι σε απόσταση.
Σε επίπεδο αντίληψης το τριών μηνών μωράκι μπορεί και αναγνωρίζει την οικεία φωνή από μακριά, ακόμη και αν δεν βλέπει το πρόσωπο που του μιλά. Επίσης χαίρεται να ακούει όμορφα λογάκια ακόμη και από ξένους (για την ώρα δεν τους ντρέπεται…) Ένα βρέφος λοιπόν που ξαφνιάζεται στη θέα ενός προσώπου δίπλα του, π.χ. στο κρεβάτι, πρέπει να βάλει τους γονείς σε υποψία μήπως δεν ακούει ικανοποιητικά… Το εντυπωσιακό είναι ότι μπορεί να αναγνωρίσει τη μητέρα του σε μια φωτογραφία, όπως μαρτυρά το χαμόγελό του, ενώ σιγά σιγά θα αρχίσει να καταλαβαίνει τη στιγμή που του ετοιμάζουν το γεύμα, ανοιγοκλείνοντας τα χείλη του ή φωνάζοντας χαρούμενο.
Τα βρεφάκια, αν και μόλις δώδεκα εβδομάδων, έχουν εξελίξει την κοινωνικότητά τους και έτσι από το χαμόγελο των προηγούμενων μηνών, τώρα πλέον πιάνουν και κουβεντούλα. Τα λόγια τους είναι ουσιαστικά κραυγές, φωνούλες, σύντομοι ήχοι χαράς και απορίας, τα γνωστά «αγκού». Χαίρεται να το φροντίζουν, να το κάνουν μπάνιο, μασάζ και να το παίρνουν αγκαλιές και όλη αυτή η ικανοποίηση εκφράζεται με δυνατές φωνές και ίσως και γέλια.
Προωθώντας την ανάπτυξη του παιδιού σας:
Tummy time! Δοκιμάστε να ξαπλώσετε στο πάτωμα με το μικρό παιδί σας, σε θέση μπρούμυτα. Αν το βάλετε εκεί μόνο του είναι σχεδόν σίγουρο πως θα βαρεθεί γρήγορα. Αν όμως είστε στο επίπεδό του και προσπαθείτε μαζί να πιάσετε ένα παιχνίδι, θα δείτε πόσο διαφορετικά θα το αντιμετωπίσει. Κάντε το αυτό για λίγα λεπτά, πολλές φορές την ημέρα.
Δώστε του μια κουδουνίστρα να παίξει, αλλά όχι πολλά παιχνίδια. Τα πολλά είναι περιττά για αυτήν την ηλικία. Μια κουδουνίστρα αρκεί για να εντυπωσιαστεί, να παίξει με τους ήχους, να συνδέσει τη δράση με το αποτέλεσμα (κουνώ κουδουνίστρα-παράγεται ήχος).
Το παιδί σας πλέον είναι έντονα κοινωνικό, αρχίζει να αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του μέσα από τη δοκιμή των πάντων στο στόμα, μέσα από την κίνηση των αντικειμένων και από τους ήχους των ανθρώπων. Αρχίζει να διακρίνει το ευχάριστο από το δυσάρεστο και να επιζητά τη φροντίδα και το παιχνίδι. Η ανταπόκρισή του και η ανταμοιβή των μέχρι τώρα «κόπων» σας, μόλις αρχίζει…
Ο Ιορδάνης Παπαδόπουλος είναι παιδίατρος και υποστηρικτής του μητρικού θηλασμού (Ν. Ψυχικό, Ρ. Φεραίου 32, τηλ. 6936793132, iordanispapado@hotmail.com», Facebook: μικρο «σονοκομείο» )
