Τα νεογέννητα απαιτούν πολλή φροντίδα, που ενδεχομένως προκαλεί άγχος στους νέους γονείς. Το βρεφικό μπάνιο διεκδικεί τα πρωτεία σε αυτήν τη φροντίδα, αποτελώντας μια ωραία ευκαιρία για τους μπαμπάδες και τις μαμάδες να έρθουν σε άμεση και παιχνιδιάρικη επαφή με το μωρό τους.

Διακρίνεται σε δύο φάσεις, που συσχετίζονται με το «πέσιμο» του ομφαλού. Όταν δεν έχει «πέσει» ο ομφαλός, το μωρό πρέπει να πλένεται μόνο τοπικά καθώς υπάρχει ο κίνδυνος του ερεθισμού και της μόλυνσης. Μπορείτε να επιχειρήσετε κι εσείς τις κινήσεις που κάνει η μαία, που πιάνει, δηλαδή, το μωρό μπρούμυτα και το τοποθετεί κατά μήκος της παλάμης και του χεριού της και το πλένει με γοργές κινήσεις στην ευαίσθητη περιοχή των γεννητικών οργάνων. Στη συνέχεια πλένετε με τον ίδιο τρόπο το κεφαλάκι του. Μάλιστα, για καλύτερο έλεγχο των κινήσεών σας, μπορείτε να πλένετε το μωρό στον νιπτήρα. Στην αρχή το βρέφικο μπάνιο καλό είναι να γίνεται με τη συνδρομή και των δυο γονέων ή του ενός γονιού και ενός άλλου προσώπου, στα χέρια του οποίου θα βρίσκεται απλωμένη μια απαλή μεγάλη βαμβακερή πετσέτα για να τυλιχτεί μετά το μωρό.

Η προετοιμασία
Όταν πέσει το ομφαλικό κολόβωμα και ξεραθεί εντελώς η βάση στο σημείο, μπορείτε να βάλετε το νεογνό μέσα στο μπανάκι του. Χρειάζεστε μια μεγάλη λεκάνη ή μπανιέρα, καλά στερεωμένη στη δική σας. Χρειάζεστε επίσης αφρόλουτρο, κατάλληλο για την επιδερμίδα του μωρού, μια μεγάλη πετσέτα, σταθερή θερμοκρασία στον χώρο, χλιαρό νερό και… χρόνο και για τους δύο.

Η διαδικασία
Ο πρακτικός οδηγός του μπάνιου του μωρού επιβάλλει πρώτα να οργανώνετε τον χώρο. Φροντίστε λοιπόν να έχετε έτοιμα το αφρόλουτρο και την πετσέτα ώστε να μην μετακινήστε κρατώντας και το γυμνό μωράκι σας. Το νερό πρέπει να είναι χλιαρό, γύρω στους 33 με 36 βαθμούς Κελσίου. Ελέγχετε τη θερμοκρασία είτε με ειδικό θερμόμετρο είτε με το χέρι σας (είναι ιδανική όταν δεν νιώθετε κάψιμο ή κρύο, αλλά απολαμβάνετε την αίσθηση). Το νερό δεν πρέπει να υπερβαίνει τα πέντε εκατοστά όταν το μωρό είναι μέχρι έξι μηνών. Για μεγαλύτερα παιδιά, πρέπει να φτάνει πάνω από τη μέση τους (όταν κάθονται). Το σφουγγάρι δεν ενδείκνυται για το βρεφικό μπάνιο, διότι αποτελεί μια ιδανική εστία μικροβίων για το δέρμα του. Μπορείτε όμως να χρησιμοποιείτε ένα κομμάτι πετσέτα ή με τέτοιου τύπου γάντι. Ένα άλλο τρικ για ασφαλές κράτημα του μωρού είναι να βάζετε μια πετσέτα στον πυθμένα της μπανιέρας για να μη γλιστράει. Όταν έχετε κάνει την προετοιμασία, τότε βάζετε το μωρό στο νερό. Πρώτα πλένετε το κεφαλάκι του με κινήσεις προς τα πίσω ώστε να μην μπουν νερά ή σαπουνάδες. Μετά με απαλές κινήσεις πλένετε και ξεπλένετε το σώμα του. Να το βρέχετε τακτικά με νερό καθώς το κάνετε μπάνιο ώστε να μην κρυώνει. Ποτέ μην αφήνετε το παιδί σας μόνο του. Ένα παιδί μπορεί να πνιγεί σε λιγότερα από 2,5 εκατοστά νερού και σε λιγότερο από 60 δευτερόλεπτα.

Η συχνότητα
Το μωρό δεν λερώνεται τόσο πολύ ώστε να θέλει καθημερινό μπάνιο για να καθαρίσει. Η τακτική του υγιεινή αφορά την ευαίσθητη περιοχή και το καθάρισμα από το περιεχόμενο της πάνας του που μπορεί να γίνεται έως και έξι φορές την ημέρα με νερό και ειδικό αφρόλουτρο. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα αρκούν τρεις φορές την εβδομάδα εάν πλένετε την περιοχή της πάνας μετά από κάθε κένωση. Το καλοκαίρι φυσικά το βρεφικό μπάνιο δεν γίνεται μόνο για λόγους καθαριότητας αλλά και για να δροσιστεί το μωρό, οπότε το μπανάκι μπορεί να είναι καθημερινό ή και δύο φορές την ημέρα.

Χάδια που τρέφουν
H λέξη θρέψη για ένα νεογέννητο δεν περιορίζεται στην τροφή. Μελέτες αποδεικνύουν ότι δεν πεινάει μόνο το στομάχι, αλλά κάθε κύτταρο, όλες οι αισθήσεις ενός νέου οργανισμού διψούν για ερεθίσματα. Το άγγιγμα και η κίνηση είναι πρωταρχικά για την ανάπτυξη του μωρού. Κι αφού η κίνηση δεν υπάρχει κατά τους πρώτους μήνες, όλη η έμφαση δίνεται στο άγγιγμα, και είναι αυτό που προετοιμάζει αργότερα την κίνηση μέσα από την ωρίμανση του νευρικού συστήματος, τον συντονισμό των κινήσεων, την ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη. Η Χάρις Παπανικολάου, πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια Βρεφικού Μασάζ (International Association of Infant Massage), εξηγεί με ποιο τρόπο μπορείτε να θρέψετε με χάδια το μωρό σας. Μπορείτε να ξεκινήσετε από τη στιγμή της γέννησης και για τουλάχιστον 4 μήνες – τον πρώτο μήνα το μασάζ είναι απαλό και σταδιακά γίνεται πιο βαθύ. Η καταλληλότερη στιγμή είναι εκείνη που γονιός και μωρό είναι ήρεμοι και διαθέσιμοι ο ένας για τον άλλον. Καλό είναι το μασάζ να γίνεται ανάμεσα στα γεύματα: αν η κοιλιά του μωρού είναι γεμάτη μπορεί να είναι δυσάρεστο, αν πάλι πεινάει δεν θα αντέξει για πολλή ώρα. Επιλέγετε έναν χώρο με ηρεμία, σταθερή θερμοκρασία. Ξαπλώνετε ή κάθεστε στο πάτωμα με το βρέφος στα πόδια σας. Χρησιμοποιείτε κάποιο βιολογικό, φυτικό, ψυχρής έκθλιψης λάδι (βρώσιμο) όπως π.χ. το σταφιλοκουκουτσέλαιο, το αμυγδαλέλαιο, το ελαιόλαδο, το ηλιέλαιο, το λάδι καρύδας, χλιαρό, και φυσικά τα χέρια σας και την ψυχή σας. Το βρεφικό μασάζ ολοκληρώνεται με ένα ζεστό μπάνιο.