Μια από τις πιο έντονες παιδικές μου αναμνήσεις είναι οι Απόκριες στην Πλάκα. Στη δεκαετία του ’80, το αθηναϊκό καρναβάλι στα στενά της πιο παλιάς γειτονιάς της πόλης ένωνε λαϊκή και αστική κουλτούρα και σήμαινε ξέφρενο γλέντι. Τα δρομάκια της πλημμύριζαν με μασκαράδες κάθε ηλικίας, που αλώνιζαν με μουσικές, ρόπαλα και ροκάνες, γέλια και φωνές, σερπαντίνες και χαρτοπόλεμο!
Κατεβαίναμε οικογενειακώς συνήθως δυο φορές! Μια από τις Κυριακές για βόλτα και καφέ-πορτοκαλάδα, σπρώχνοντας και σπρωχνόμενοι μέσα στο εκστασιασμένο πλήθος (αν θυμάστε, έπεφτε ξύλο), και την Τσικνοπέμπτη, οπότε και επαναλαμβανόταν πάντοτε το ίδιο σκηνικό. Για πολλή ώρα, δεν βρίσκαμε πουθενά να καθίσουμε και όταν τελικά βρίσκαμε, μέσα στον πανζουρλισμό, η παραγγελία αργούσε πάντα ή ερχόταν λάθος ή οι πατάτες ήταν κρύες και οι μπύρες ζεστές… Ο μπαμπάς μούτρωνε, η μαμά προσπαθούσε να τον χαλαρώσει και εγώ γκρίνιαζα διότι είχε πλέον περάσει η ώρα και… δεν με βόλευε η στολή/… δεν ήταν του γούστου μου η στολή (εγώ πάντα βασίλισσα της νύχτας ήθελα)/… ήθελα να βγάλω το μπουφάν/ … πεινούσα/… διψούσα/…νύσταζα!
Παρά τις ετησίως επαναλαμβανόμενες αντιξοότητες, από κάποιου είδους βίτσιο (ή ίσως από δικό μου πρήξιμο), επιμέναμε να κατηφορίζουμε κάθε Αποκριά στον τόπο του εγκλήματος, τουλάχιστον μέχρι την προεφηβεία μου, οπότε και άρχισα πλέον να απαξιώ για τις Απόκριες στην Πλάκα και για τις απόκριες εν γένει.
Όταν έγινα μαμά, θυμήθηκα και πάλι τον εορτασμό των Απόκρεω στην Πλάκα, που ναι μεν έχει χάσει την αίγλη που διατηρούσε στη δεκαετία του ’80, παραμένει, όμως ατμοσφαιρικός και χαρούμενος, όπως πρέπει να είναι. Και όσες φορές έχω πάει, έχω περάσει υπέροχα! Ντυθείτε, λοιπόν, μασκαράδες και χωθείτε με τον κατάλληλο εξοπλισμό στα πλακιώτικα στενά, γίνετε κι εσείς παιδιά μαζί με τα παιδιά σας και βιώστε το κέφι και την ξεγνοιασιά που επιβάλλουν οι ημέρες. Αν πάλι είστε των πιο οργανωμένων δράσεων, ιδού ορισμένες προτάσεις για να περάσετε εσείς καλά και τα παιδιά σας καλύτερα!
Το Καρναβάλι του Καραγκιόζη
Απόκριες χωρίς Καραγκιόζη στην Πλάκα δεν είναι Απόκριες! Ο Τάσος Κώνστας με τον Καραγκιόζη του έχουν ετοιμάσει καρναβαλικά γλέντια για όλη την οικογένεια. Τις Κυριακές 19 και 26 Φεβρουαρίου, ντυθείτε μασκαράδες και απολαύστε στις 11:30 π.μ. «Το Καρναβάλι του Καραγκιόζη», στο στέκι των καραγκιοζόφιλων όλων των ηλικιών, στις «Φιγούρες & Κούκλες». Εξασφαλίστε τις θέσεις σας τηλεφωνικά στο 2103227507, μασκαρευτείτε και… το κέφι εκεί θα το βρείτε!
Φιγούρες και Κούκλες
Τριπόδων 30, Πλάκα
Χαρταετοί στο Μουσείο
Το Σάββατο 25 Φεβρουαρίου, το Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης καλεί τα παιδιά να γνωρίσουν τον «Γλεντζοφλέβαρο», μέσα από ένα αποκριάτικο μασκέ εργαστήρι με δημιουργικές κατασκευές, τραγούδι και χορό! Την Κυριακή 26 Φεβρουαρίου, λίγο πριν από την Καθαρά Δευτέρα, στις 11:00 το πρωί, στο πλαίσιο του προγράμματος «Μαγικά Πειράματα», τα παιδιά 5-8 ετών καλούνται να ανακαλύψουν τη δύναμη του αέρα και τις ιδιότητές του, κατασκευάζοντας τον δικό τους επιστημονικό χαρταετό, που θα πετάξει πιο ψηλά από όλους αυτή τη χρονιά! Λίγο αργότερα, στις 12:00, στο πλαίσιο του εργαστηρίου υφαντικής «Υφαντομπλεξίματα», τα παιδιά 4-9 ετών παίζουν με τις κλωστές και υφαίνουν χαρταετούς με πολύχρωμα νήματα!
Μουσείο Σχολικής Ζωής και Εκπαίδευσης
Τριπόδων 23, Πλάκα, 10558, Αθήνα
Τηλ.:2103250341, 6937219160
Παραδοσιακή Αποκριά στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη»
Η ελληνική παράδοση της Αποκριάς πρωταγωνιστεί στην έκθεση με αποκριάτικο υλικό, παραδοσιακές φορεσιές, μάσκες, φωτογραφίες και κείμενα από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, που παρουσιάζει ο Οργανισμός Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με το Λύκειο Ελληνίδων, στο Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης «Αγγελική Χατζημιχάλη» έως 26 Φεβρουαρίου. Οι φορεσιές φιλοξενούνται στον χώρο των συλλογών του Μουσείου ως ελεύθερα εκθέματα, ώστε οι επισκέπτες να έχουν πλήρη εικόνα του συνόλου της καθεμιάς ξεχωριστά. Με αυτόν τον τρόπο δίνεται έμφαση στην ιδιαιτερότητα των επιμέρους στοιχείων τους, η οποία σε συνδυασμό με τη σκηνική παρουσία τους στο χώρο του Μουσείου, ενισχύει και καλύπτει τη φαντασιακή τάση του ανθρώπου, που επιθυμεί να αναβιώνει το παρελθόν όσο πιο ζωντανά γίνεται. Μερικές από τις φορεσιές που θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε είναι ο Κορδελάτος, η Μπούλα και ο Γενίτσαρος, οι οποίες ανήκουν στο Λύκειο Ελληνίδων και αποτελούν ένα ιδιαίτερο κομμάτι της λαϊκής μας παράδοσης, το οποίο συνοδεύει έθιμα από το παρελθόν κατά την διάρκεια των αποκριάτικων εορτών, που συνεχίζουν να υφίστανται σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Μουσείο Λαϊκής Τέχνης & Παράδοσης Δήμου Αθηναίων «Αγγελική Χατζημιχάλη»:
Αγγ. Χατζημιχάλη 6, Πλάκα, τηλ.: 210 3243987
Μέχρι τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, δεν είχε ανακοινωθεί όλο το αποκριάτικο πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων. Μείνετε συντονισμένοι στο www.opanda.gr, όπου θα βρείτε σίγουρα και άλλες γιορτινές προτάσεις!
Γνωρίζατε ότι: Μεγάλη υπήρξε η συμμετοχή της Πλάκας στις εκδηλώσεις της Αποκριάς στην Αθήνα ήδη από τον 19ο αιώνα. Εκκίνηση των εκδηλώσεων αποτελούσε η συνοικία του Ψυρρή και απόληξή τους ήταν η Πλατεία της Φιλόμουσου Εταιρείας. Ωστόσο το επίκεντρο των αποκριάτικων εκδηλώσεων από το 1887 οπότε και συνεστήθη το κομιτάτο για την διοργάνωσή τους, το επίκεντρο μεταφέρθηκε από την Πλάκα στην Πλατεία Ομονοίας, στην Πλατεία Συντάγματος και στην οδό Σταδίου. Πρωταγωνιστική υπήρξε ακόμα η συμμετοχή της Πλάκας στον αποκριάτικο πετροπόλεμο. Η ομάδα της ανταγωνιζόταν σε δύναμη άλλες ισχυρές ομάδες, όπως του Θησείου, του Ψυρρή και των Πετραλώνων. Στις μάχες χρησιμοποιούνταν και σφεντόνες, οπότε ήταν αναπότρεπτα και τα ατυχήματα.
