Ήρθαν τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά και φέρνουν μαζί τους στολίδια, μελομακάρονα, χαρούμενα τραγούδια και πολλές παιδικές ερωτήσεις! Οι περισσότερες από αυτές αφορούν τον αγαπημένο κοκκινοντυμένο Άγιο που φροντίζει για το αγαπημένο κομμάτι των γιορτών για τα παιδιά: τα δώρα! «Πότε θα έρθει ο Άγιος Βασίλης;», «Πώς θα βρει το σπίτι μας;», «Πως προλαβαίνει και μοιράζει όλα τα δώρα σ’ ένα βράδυ;», είναι λίγες από τις ερωτήσεις που όλοι μας έχουμε ακούσει από παιδικά χειλάκια. Κι η πιο κρίσιμη: «Υπάρχει τελικά ο Άγιος Βασίλης;» που πάντα την κάνει ένα παιδί κοιτώντας σε στα μάτια και περιμένοντας την πιο σοβαρή απάντηση με τόση αγωνία που σχεδόν φαίνεται αστεία σε έναν ενήλικα. Κανένα παιδί δεν αστειεύεται με το συγκεκριμένο ζήτημα όμως. Τι μπορούμε να κάνουμε για να καλύψουμε τις απορίες τους ανταποκρινόμενοι στην σοβαρότητα της κατάστασης για ένα θέμα που για τους ενήλικες είναι απλά ένα παραμύθι;
Σίγουρα οι απαντήσεις μας εξαρτώνται από την ηλικία του παιδιού που απευθυνόμαστε και σίγουρα δεν υπάρχει μια και μόνο χρυσή συνταγή που όλοι πρέπει να ακολουθήσουμε. Αυτό που αναμφισβήτητα είναι απαραίτητο είναι να μην υποτιμήσουμε την σοβαρότητα της κατάστασης για το παιδί που εκφράζει την απορία του και να είμαστε αληθινοί σε αυτά που του λέμε. Σε καμία περίπτωση δεν χρειάζεται να δημιουργείτε ιστορίες που δεν μπορείτε να υποστηρίζετε ή που δεν θα θυμάστε να επαναλάβετε όταν το παιδί σας, σας ξαναρωτήσει – γιατί θα σας ρωτήσει πολλές φορές! Αν κάθε φορά του λέτε και μια διαφορετική ιστορία ή σας βλέπει να παλεύετε να υποστηρίξετε τα όσα λέτε, το αποτέλεσμα θα είναι να μπερδευτεί, να μην σας πιστέψει και να αναζητήσει αλλού τις απαντήσεις που χρειάζεται. Και αν διαφέρουν απ’ όσα του έχετε εσείς πει, θα βρεθείτε εκτεθειμένοι και αυτό δεν θα είναι καθόλου ευχάριστο.
Αναρωτηθείτε τι σημαίνει για εσάς η ύπαρξη του Άγιου Βασίλη και αυτό προσπαθήστε να εξηγήσετε στα παιδιά σας. Ο Άγιος Βασίλης μπορεί να μην είναι ένα υπαρκτό πρόσωπο, είναι όμως μια υπαρκτή ιδέα που όλοι μας θέλουμε να κρατήσουμε ζωντανή. Αντιπροσωπεύει την αγάπη και την προσφορά στον συνάνθρωπο, αξίες που είναι απαραίτητο να οικειοποιηθούν τα παιδιά και να τις κρατήσουν ως εφόδιο για την ενήλικη ζωή τους. Μην διστάσετε να μιλήσετε στο παιδί σας ανοιχτά και ειλικρινά για όλα αυτά, ειδικά μετά την είσοδο του στην υποχρεωτική εκπαίδευση που μπορεί να το πληροφορηθεί από κάποιον συμμαθητή του ή μεγαλύτερο παιδί (ή μεγαλύτερο αδελφάκι) που με περισσή χαρά θα επιδείξει τις γνώσεις που έχει για την ανυπαρξία του φυσικού προσώπου, που μπορεί να κάνει όλη την ιδέα του Άγιου Βασίλη να καταρρεύσει στα μικρά μυαλουδάκια. Είναι πολύ καλύτερο να το μάθει από τους ανθρώπους που του δίνουν ασφάλεια, δηλαδή τους γονείς του. Εξάλλου, αν μπει ένα παιδί στην διαδικασία να ρωτήσει για την ύπαρξη του Άγιο, κάτι σχετικά με αυτή το απασχολεί, κάτι έχει ήδη αρχίσει να αμφισβητεί.
Αν δεν θέλετε να μπείτε σε εξηγήσεις για αφηρημένες έννοιες ή αν η ηλικία και η ψυχοσυναισθηματική ωριμότητα του παιδιού σας δεν το επιτρέπει, τότε φανείτε πάλι ειλικρινείς και μ’ ένα μεγάλο χαμόγελο, πείτε του απλά «Δεν ξέρω». Φροντίστε η απάντηση σας να μην δείξει κανένα ίχνος αδιαφορίας στο παιδί αλλά την πραγματικότητα, ότι δηλαδή δεν είστε ο φωτεινός παντογνώστης. Ρωτήστε το την άποψη του γι’ αυτό που σας ρωτάει «Εσύ πως πιστεύεις ότι προλαβαίνει να μοιράσει όλα τα δώρα σ’ ένα βράδυ;» ή κάντε μια ωραία συζήτηση για το θέμα. Αν και εκείνο σας απαντήσει ότι δεν ξέρει, καταφύγετε μαζί σε κάποια πηγή γνώσης για να βρείτε απαντήσεις!
Υπάρχουν πάρα πολλά παραμύθια με διάφορες όμορφες, διασκεδαστικές και κατατοπιστικές εκδοχές για τη ζωή και τη δράση του πιο συμπαθητικού και πολυσυζητημένου παππούλη του κόσμου που όχι απλά μπορούν να δώσουν απαντήσεις σε παιδικές απορίες αλλά να εμπλουτίσουν και τις δικές σας σκέψεις. Η διαδρομή του το βράδυ που μοιράζει τα δώρα είναι μια υπέροχη αφορμή να ασχοληθείτε με χάρτες. Ταξιδέψτε στην υδρόγειο μαζί του, γυρίστε όλη την Ελλάδα, περιηγηθείτε στην γειτονία σας και βρείτε το σπίτι σας και τα σπίτια των φίλων του μικρού σας και βρείτε πως τα καταφέρνει και ο Άγιος. Χάρτες μπορείτε να βρείτε σε κάθε βιβλιοπωλείο της γειτονίας που μένετε αλλά και στον υπολογιστή σας. Είναι ένας πολύ καλός τρόπος να έρθει το παιδί σας σε επαφή με τον internet και να αντιληφθεί ότι είναι ένα μέσο πηγής πληροφοριών. Το πώς θα μπει ο Άγιος Βασίλης στο σπίτι μας, αν δεν έχουμε τζάκι που κάνει τα πράγματα πιο εύκολα, μπορεί να γίνει αφορμή για ένα οικογενειακό καταιγισμό ιδεών και πολύ ποιοτικό οικογενειακό χρόνο. Και σε κάποιες περιπτώσεις π.χ. «πως ξέρει αν ήμουν καλό παιδί όλο το χρόνο;» μπορούμε να πούμε πως αυτό είναι δικό του μυστικό και κανείς δεν ξέρει πως τα καταφέρνει!
Ας μην ξεχνάμε εμείς οι «μεγάλοι» ότι ακόμα και αν δεν υπάρχει ως φυσικό πρόσωπο ο Άγιος Βασίλης, αυτό δεν μειώνει τη μαγεία της γιορτής των Χριστουγέννων και ότι μπορούμε να έχουμε πίστη σε κάτι, ακόμα και αν δεν το έχουμε δει ποτέ, αφού αυτό κάνει τη ζωή μας πιο όμορφη!
H Έλλη Τσομπανίδη είναι νηπιαγωγός.
