Αν και το πνεύμα των Χριστουγέννων βρίσκεται στο κατώφλι μας, μάλλον είμαστε πολύ απορροφημένοι από την καθημερινότητα και δεν του ανοίγουμε την πόρτα να μπει! Οι αγωνίες μας, κυρίως εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, που δεν λέει να περάσει, μας κάνουν να αισθανόμαστε ανημποριά, φόβο και καχυποψία και να μην έχουμε ιδιαίτερη διάθεση για εορτασμούς.
Προφανώς, οι δύσκολες αυτές (δικές μας) ημέρες επηρεάζουν και τα παιδιά μας. Όσοι, λοιπόν, έχουμε παιδιά ή βρισκόμαστε κοντά σε παιδιά, μπορούμε να αδράξουμε την ευκαιρία και αυτές τις γιορτές να γλυκάνουμε λίγο τις ψυχές μας, έστω και σαν ένα μικρό διάλειμμα από όλες μας τις σκοτούρες, προσφέροντας και λαμβάνοντας…
Η φαντασία στην υπηρεσία της προσφοράς
Οι αντιρρησίες θα πουν ότι οι εποχές δεν σηκώνουν πολλά έξοδα για γιορτές και πανηγύρια. Κι όμως υπάρχουν λύσεις που δεν κοστίζουν σχεδόν καθόλου. Το Τaλκ μίλησε με την κλινική ψυχολόγο κ. Σουζάνα Παπαφάγου, που μας συμβουλεύει να βάλουμε κατ’ αρχάς τη φαντασία μας να δουλέψει και να έρθουμε πιο κοντά στην παιδική μας πλευρά αυτά τα Χριστούγεννα! Πώς θα γίνει αυτό; Απλά κλείστε τα μάτια και ταξιδέψτε στην παιδική σας ηλικία, λέει η κ. Παπαφάγου. Όταν ήσαστε μικροί, τι σας έκανε χαρούμενους; Το φοβερό (και εντυπωσιακό και ακριβό) δώρο που περιμένατε ή απλά και μόνο το να δείτε ένα πακέτο για εσάς κάτω από το δέντρο και η διαδικασία του ξετυλίγματός του; Όταν προσφέρατε κάτι απλό στους δικούς σας ανθρώπους, μέσα από την ψυχή σας, όπως μια ζωγραφιά ή μια καραμελίτσα ή ακόμα και ένα παιχνιδάκι σας πόσο μεγάλος ήταν ο ενθουσιασμός σας;
Ακόμα και αν δεν ανήκετε στους προαναφερθέντες, δηλαδή σε εκείνους που ως παιδιά πρόσφεραν ό,τι απλό είχαν ή που δεν ευχαριστιόσασταν με τα απλά και συμβολικά δωράκια, αλλά θέλατε δώρα-υπερπαραγωγές, ίσως πλέον έφτασε η στιγμή να πειραματιστείτε με την ευτυχία και την απεραντοσύνη της απλότητας, μαζί με τα παιδιά που βρίσκονται κοντά σας. Γιατί, τελικά, οι δύσκολες καταστάσεις που ζούμε, μας βοηθούν να έρθουμε πιο κοντά! Και να περνάμε καλά με τα λίγα! Τα Χριστούγεννα είναι η πιο κατάλληλη περίοδος για να μάθουμε στα παιδιά μας (και να θυμίσουμε στους εαυτούς μας) το πόσο σημαντική είναι η προσφορά. Και να διατηρήσουμε αυτήν τη γνώση σε όλη μας τη ζωή.
Ξυπνήστε τον άγιο Βασίλη μέσα σας!
Μάλλον συμφωνούμε όλοι ότι η εορταστική περίοδος δεν θα ήταν η ίδια χωρίς τα δώρα και τα παιχνίδια που λαμβάνουμε και δίνουμε. Και ότι οι ημέρες των Χριστουγέννων είναι οι καταλληλότερες για να μάθουμε στα παιδιά μας να προσφέρουν και να μοιράζονται. Ας πάρουμε, λοιπόν, τα πράγματα από την αρχή. Γιατί ανταλλάσσουμε δώρα την Πρωτοχρονιά και ποιος είναι τελικά ο άγιος Βασίλης;
Ο (ορθόδοξος) άγιος Βασίλειος από την Καισάρεια αφιέρωσε σχεδόν όλη του τη ζωή στη βοήθεια προς τον συνάνθρωπο και θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο πρώτος δημιουργός της οργανωμένης φιλανθρωπίας. Πέθανε στης 31 Δεκεμβρίου 378. Η 1η Ιανουαρίου του 379, η ημέρα της κηδείας του, θεωρήθηκε από όλους τους χριστιανικούς λαούς ότι φέρνει ευλογία και καλή τύχη στη νέα χρονιά. Στα κάλαντα μάλιστα, κύριο πρόσωπο είναι ο άγιος Βασίλειος, για το έργο του οποίου γίνεται υπενθύμιση στον σπιτονοικοκύρη ώστε να επαναλάβει και ο ίδιος τη γενναιοδωρία του.
Φυσική τάση για προσφορά ή εγωκεντρισμός;
Η κ. Παπαφάγου αναφέρει ότι κάθε φορά που ένα νήπιο προσπαθεί να ταΐσει τη μαμά του ή της προσφέρει την πιπίλα του ή της δίνει το κουκλάκι του επιβεβαιώνονται οι ψυχαναλυτικές θεωρίες που υποστηρίζουν ότι ταπαιδιά έχουν μια φυσική τάση στο να προσφέρουν, να βοηθούν και να μοιράζονται, ασχέτως αν επιδεικνύουν ορισμένες στιγμές εγωιστική και εγωκεντρική συμπεριφορά.
Και τα δύο συνυπάρχουν μέσα τους και αυτή η μάχη του «καλού» με το «κακό» ξεκινάει από πολύ μικρή ηλικία. Το μυστικό για το τι θα επικρατήσει βρίσκεται στο πώς εμείς σαν φροντιστές βοηθάμε τα παιδιά μας να νοιάζονται για τους άλλους! Αν τα πράγματα έχουν πάει σχετικά καλά ανάμεσα σε μας και τα μικρά μας στα πρώτα τους χρόνια, δηλαδή εάν φροντίζαμε τις ανάγκες τους, τον ύπνο τους, τα αλλάζαμε, τα χαϊδεύαμε κ.ά., τα παιδιά θα θέλουν να μας ευχαριστήσουν και κατ’ επέκταση να ευχαριστήσουν τους γύρω τους! Επίσης, αν εμείς οι ίδιοι κινούμαστε με πυξίδα την αγάπη, μοιράζοντας και βοηθώντας, τότε σίγουρα θα ενισχύσουμε αυτήν τη φυσική κλίση του παιδιού μας προς το «καλό».
Σε ποια ηλικία μαθαίνεται η προσφορά;
Δεν υπάρχει σωστή ηλικία για να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να προσφέρουν!Σε όποιο αναπτυξιακό στάδιο και να βρίσκονται,όταν προσφέρουν, νιώθουν χαρούμενα, περήφανα αλλά και πολύ χρήσιμα! Φυσικά όσο πιο μεγάλα είναι τόσο πιο έντονα συνειδητοποιούν και αισθάνονται τα οφέλη της προσφοράς!
Φέτος τις γιορτές μπορούμε:
- Να μιλήσουμε στα παιδιά μας για τον άγιο Βασίλη και για τη σημασία της προσφοράς, επαναπροσδιορίζοντας τη σημασία του πνεύματος των Χριστουγέννων!
- Να βοηθήσουμε τα μικρά μας να φτιάξουν ένα δώρο για όσους αγαπούν! Μια ζωγραφιά, μια κατασκευή, ένα γλαστράκι που θα το έχουν διαλέξει τα ίδια και θα έχουν στολίσει το βαζάκι του…
- Να τα ενθαρρύνουμε να μαζέψουν παιχνίδια ή και ρούχα που δεν χρησιμοποιούν προκειμένου να τα προσφέρουν στα παιδάκια που βλέπουν καθημερινά στην τηλεόραση και στις εφημερίδες και που έχουν την ανάγκη μας!Εδώ φυσικά χρειάζεται πολλή προσοχή! Το παιδί θα πρέπει να είναι απόλυτα σύμφωνο στο να δώσει τα προσωπικά του αντικείμενα! Προσοχή: Μην το απειλήσετε ποτέ με την έκφραση «Αν δεν είσαι καλό παιδί θα δώσω τα παιχνίδια σου στα φτωχά παιδάκια/ προσφυγόπουλα».
- Να μαζευτούν πολλά παιδάκια με τα παιχνίδια που έχουν αποφασίσει να χαρίσουν ως δώρα και να τα συσκευάσουν μαζί! Μπορούν επίσης να τα προσφέρουν το ένα στο άλλο!
- Να συζητήσουμε μαζί τους και να τους μάθουμε ότι εκτός από τα υλικά αγαθά μπορούν να προσφέρουν και τα συναισθήματά τους. Να λένε, για παράδειγμα, «σ’ αγαπώ» ή «σε ευχαριστώ» και αυτό όχι μόνο μέσα στον κλειστό κύκλο της οικογένειας, αλλά και στο σχολείο ή στην κοινωνική τους ζωή. Αν ένα παιδί δυσκολευτεί, καλό είναι να το ρωτήσουμε τι είναι αυτό που το αποτρέπει από το να εκφράζεται ελεύθερα, βοηθώντας το έτσι να μιλάει περισσότερο γα τον εσωτερικό του κόσμο. Να θυμάστε, είμαστε εμείς οι πρώτοι που δίνουμε το παράδειγμα μιλώντας για το πώς αισθανόμαστε για την καθημερινότητα!
- Να καλέσουμε τους φίλους μας και τα παιδιά τους, την οικογένειά μας για φαγητό και να φέρει ο καθένας από το σπίτι του κάτι που έχει φτιάξει!
- Να προτρέψουμε τους φίλους να φέρουν τα παιδιά τους στο σπίτι μας με υλικά για μπισκότα, μελομακάρονα, κουραμπιέδες και να τα φτιάξουμε όλοι μαζί!
Αφήστε τη φαντασία σας ελεύθερη, η λίστα με όλα αυτά που μπορούμε να κάνουμε δεν τελειώνει! Αρκεί να μην ξεχνάμε πως όλοι είμαστε ένας εν δυνάμει άγιος Βασίλης μιας και έχουμε εκ γενετής την ικανότητα να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα και τις ανάγκες των σημαντικών άλλων!
Με τη συνεργασία της κλινικής ψυχολόγου κ. Σουζάνας Παπαφάγου.
