Μια από τις παιδικές θεατρικές παραστάσεις που απόλαυσα ιδιαίτερα τη φετινή σεζόν είναι ο Ανύπαρκτος Ιππότης, που παίζεται κάθε Κυριακή στο θέατρο Skrow από την Ομάδα Ντουθ. Έτσι, μίλησα μαζί τους για να μάθω περισσότερα για τους συντελεστές της παράστασης, αλλά και για την ίδια την παράσταση, που βέβαια σας συστήνω ανεπιφύλακτα!
– Γεια σας, Ομάδα Ντουθ! Καταρχάς να γνωριστούμε (ξανά) για όσους δεν σας γνωρίζουν! Θα μας πείτε ποιοι είστε και πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το παιδικό θέατρο;
Η Ομάδα Ντουθ έχει ένα βασικό πυρήνα (Βάσια Ατταριάν – Ιωάννα Ραμπαούνη – Μυρτω Μακρίδη – Δημήτρης Τάσαινας) αλλά για εμάς, ομάδα είναι κάθε συνεργάτης που όλα αυτά τα χρόνια δουλεύει μαζί μας και μοιράζεται τις ίδιες αγωνίες, τις ίδιες ανάγκες. Έχουμε πάντα γύρω μας ανθρώπους που νοιάζονται για τη δουλειά τους και φροντίζουν πάντα για το καλύτερο αποτέλεσμα.
Όλους μας, έτσι κ αλλιώς, μας ενώνει η κοινή αγάπη για αυτή τη δουλειά, αλλά κυρίως για τα παιδιά. Από κει αρχίζουν όλα κ από κει άρχισαν και για μας. Ξεκινήσαμε από τα παιδιά που είχαμε μέσα μας και κάπου εκεί στην εφηβεία τα “διώξαμε”. Μετά ήρθαν τα ανίψια και τα βαφτιστήρια και μετά είδαμε όλα αυτά τα παιδιά που είναι γύρω μας.
Τα παιδιά είναι παντού και τα παιδιά είναι όλα. Κάπου μέσα μας νιώθουμε πως αν ασχοληθούμε με τα παιδιά θα είναι σαν να χουμε ασχοληθεί με όλα.
– Για άλλη μια φορά ετοιμάσατε μια εξαιρετική παράσταση, τον “Ανύπαρκτο Ιππότη”. Σε ποιες ηλικίες θεωρείτε ότι απευθύνεται; (εγώ νομίζω σε κάθε θεατή από 3 ετών και άνω, αλλά σας ρωτώ καλού κακού). Πώς σας ήρθε η ιδέα να παρουσιάσετε στα παιδιά το βιβλίο του Ίταλο Καλβίνο;
Η παράσταση είναι για θεατές από 4 ετών και άνω.
Όμως πολλές φορές έχουν έρθει και παιδιά μικρότερα. Η εικόνα δεν έχει ηλικία. Κάθε στιγμή της ζωής σου απορροφάς και επεξεργάζεσαι κάτι διαφορετικό. Ακόμα και στην ίδια ηλικία μπορείς να δεις μια παράσταση ξανά και ξανά και να αποκομίσεις κάτι διαφορετικό κάθε φορά.
Έτσι μας ήρθε και η ιδέα για την επιλογή του μυθιστορήματος.
Υπάρχουν κάποιοι άτυποι κανόνες που ορίζουν για ποια πράγματα μπορούμε να μιλήσουμε σ´ένα παιδί. Όμως τίποτα απ´αυτά δεν είναι αλήθεια. Τα παιδιά μπορούν να ακούσουν τα πάντα. Σημασία σε όλα έχει πως τα μεταφέρεις και πως τα λειαίνεις μέχρι να τους τα δώσεις.
Ο Καλβίνο έχει γράψει ένα βαθιά υπαρξιακό έργο που στην πρώτη του ανάγνωση, φαινομενικά, θα ήταν δύσκολο για ένα παιδί να κατανοήσει. Όμως φτάνει να σκεφτείς τι αγωνίες περνάει ένα παιδί σε όλη την πορεία της ενηλικίωσης του για να πειστείς πως τελικά η μεταφορά-παρουσίαση του έργου σε ένα τέτοιο κοινό αξίζει. Τα παιδιά εντέλει ανταμείβουν αυτή την προσπάθεια με τον πιο γόνιμο και όμορφο τρόπο. Ψάχνοντας εναγωνίως ως το τέλος έναν Ιππότη που δεν υπάρχει, ταυτίζονται με τους ήρωες, σχολιάζουν και σαρκάζουν τα τεκταινόμενα, παρακολουθούν με αγωνία την εξέλιξη της ιστορίας.
– Για όσους δεν έχουν δει ακόμα την παράσταση, θέλετε να μας πείτε πώς συνυπάρχουν πάνω στη σκηνή ένας βασιλιάς, ένας ανύπαρκτος ιππότης, ένας αστείος ιπποκόμος, ένα κορίτσι με γαλάζια πανοπλία, ένας θαρραλέος νέος στρατιώτης και ένας μουσικός; Κι έχουν όλοι και παράξενα ονόματα… Τι κάνουν; (Περίπου, να μην spoilάρουμε)
Όλοι αυτοί οι παράξενοι και αστείοι τύποι είναι ήρωες μια ξεκαρδιστικής κωμωδίας. Ζουν μια ζωή προσπαθώντας να υπάρξουν και να γίνουν κάτι καλύτερο, κάτι πιο σπουδαίο απ´αυτό που είναι. Αυτό που προσπαθούμε στην παράσταση είναι να καταλάβουμε όλοι μαζί τι θα πει ηρωισμός και πως είναι ένας πραγματικός ιππότης. Πως η ζωή μας πρέπει να είναι γεμάτη θάρρος, ορμή, περιπέτεια και όλα αυτά μπορούν να γίνουν χωρίς βαριές πανοπλίες και παράξενα ονόματα.
– Γιατί πιστεύετε πως μια… ιπποτική περιπέτεια έχει τόσο μεγάλη επιτυχία (σε μικρούς και μεγάλους θεατές) τον 21ο αιώνα;
Γιατί σίγουρα ο μεσαίωνας είναι μια κατάσταση στην ιστορία που θυμίζει το τώρα. Και γιατί ο μεσαίωνας με τα κάστρα του, τις πριγκίπισσες και τους ιππότες είναι μια παραμυθένια εποχή, είναι η εποχή πάνω στην οποία χτίστηκαν χιλιάδες γνωστά παραμύθια.
Γιατί και ποιος δεν θα θελε να είναι αληθινός ιππότης;
Και να χει πάντα γύρω του και άλλους αληθινούς ιππότες;
Να κάνει ταξίδια που θα συναντάει φάλαινες και βασίλισσες με μελωδικές φωνές;
Να περπατάει στο βυθό και να φτάνει στο Μαρόκο τραγουδώντας ή στη Γαλλία χορεύοντας;
– Ποια μηνύματα θέλατε να περάσετε στα παιδιά μέσα από την παράστασή σας και ποιες οι αντιδράσεις τους κατά τη διάρκεια και μετά τη λήξη της; Πιστεύετε ότι τελικά έχετε πετύχει τον στόχο σας;
Ότι το να είσαι ιππότης δεν είναι ζήτημα εποχής ή πανοπλίας ή τίτλου, αλλά ζήτημα θέλησης και πίστης σε σένα και στους άλλους. Κι ότι όλοι είμαστε εν δυνάμει ιππότες στη ζωή μας, αρκεί να παλέψουμε γι’ αυτό. Υπάρχουν ανύπαρκτοι ιππότες, αρκεί να πιστέψουμε σε αυτούς. Προσπαθείς πάντα στα παιδιά να ανοίξεις νέους δρόμους, να τους δείξεις τη συνέχεια, να τους μάθεις να έχουν δύναμη και τόλμη. Τελειώνοντας η παράσταση ο βασιλιάς τους χρίζει όλους ιππότες. Όταν βλέπεις το βλέμμα τους, τη χαρά και τη ανυπομονησία τους για να γίνουν όλα ιππότες, τότε καταλαβαίνεις πως κάτι έχει πάει καλά αυτή τη μια ώρα της παράστασης.
– Το θέατρο Skrow είναι ένας ιδιαίτερος χώρος. Πώς τον “εκμεταλλεύεστε” σκηνοθετικά και πώς προσαρμόζετε τις παραστάσεις σας σε αυτόν;
Το θέατρο Skrow είναι πράγματι ένας πολύ ιδιαίτερος χώρος και ένας πολύ φιλόξενος χώρος για εμάς. Η ομάδα του μας έχει παραχωρήσει την παιδική σκηνή εδώ και τρία χρόνια και είμαστε πολύ χαρούμενοι γι’ αυτό.
Το να δημιουργείς παραστάσεις σε ένα χώρο με τόσο επιβλητική σκηνογραφία όπως το Skrow είναι γοητευτικό και συχνά δύσκολο. Ο ίδιος ο χώρος έχει ένα χαρακτήρα που αν κανείς πάει να τον προσπεράσει, να κάνει πως δεν τον βλέπει, μάλλον δεν θα καταφέρει να χτίσει ένα πειστικό περιβάλλον.
Πάντα χρησιμοποιούμε το Skrow σαν προέκταση της σκηνογραφίας μας. Προσπαθούμε να αλλάζουμε την οπτική γωνία και τη σχέση με τους θεατές ανάλογα με το έργο ή τις ανάγκες που προκύπτουν αλλά για μας ό,τι βλέπει ο θεατής, είναι εκεί και έχει αξία είτε είναι ο βράχος, είτε τα επίπεδα τους θεάτρου κτλ. Λόγω της χωροταξίας και της δομής του χώρου, οι θεατές είναι τόσο κοντά στη σκηνή και έχουν μια καλύτερη επαφή με τα όσα διαδραματίζονται στο έργο.
– Η μουσική έχει σπουδαίο ρόλο στην παράστασή σας! Πώς την εντάξατε στο κείμενο; Και, κατά τη γνώμη σας, τι προσδίδει σε ένα παιδικό θεατρικό έργο η ζωντανή μουσική επί σκηνής;
Το ότι ο Δημήτρης Τάσαινας φέτος δεν συνθέτει απλά τα κομμάτια αλλά τα παίζει επί σκηνής ζωντανά για μας ήταν μία ανάγκη που προέκυψε και είμαστε ευτυχείς που τα καταφέραμε να τον εντάξουμε. Η ζωντανή μουσική δεν έχει ηλικία, σε παγιδεύει με τον πιο άμεσο και συναισθηματικό τρόπο σε οποιαδήποτε αφήγηση ή ατμόσφαιρα. Βέβαια, το στοίχημα ήταν να μην έχουμε ένα πρόσωπο επί σκηνής αποκομμένο από τη δράση, το πλαίσιο ή την ιστορία που απλώς δημιουργεί ένα live μουσικό χαλί, αλλά ένα πρόσωπο – ήρωα που ανήκει στο περιβάλλον του έργου, έχει σχέση με τους υπόλοιπους ήρωες και η μουσική του είναι ο δρόμος μέσα από τον οποίο δρα και εκφράζεται παράλληλα με τους υπόλοιπους. Ο μουσικός του βασιλιά, ο αυλικός, ο μουσικός του παλατιού ήταν η πιο απλή, σαφής και λειτουργική θέση ώστε κι οι μικροί θεατές να αποδέχονται αυτό το πρόσωπο και να το ακολουθούν με συμπάθεια κι αυτόν μέσα στην ιστορία.
Ο ίδιος ο Καλβίνο είχε δηλώσει πως δεν γράφει έργα άλλα παρτιτούρες.
Εμείς πολύ συχνά δουλεύουμε έτσι. Ο κάθε συνεργάτης με τα δικά του μέσα προσπαθεί να πει την ιστορία του έργου. Φέτος ήμασταν πολύ τυχεροί γιατί καταφέραμε για πρώτη φορά να ακούσουμε ζωντανά επί σκηνής την ιστορία του μουσικού μας. Ο μουσικός του βασιλιά, ο πολυμουσικος όπως είχε πει και ένας μικρός θεατής, σιγοντάρει την ιπποτική μας περιπέτεια παίζοντας ένα σωρό διαφορετικά όργανα.
– Εν τέλει, τι πιστεύετε; Ο ανύπαρκτος ιππότης υπάρχει;
Ε βέβαια υπάρχει. Υπάρχει, δεν ξέρουμε πώς, δεν ξέρουμε πού, δεν καταλαβαίνουμε πώς γίνεται και υπάρχει, αλλά πιστεύουμε απόλυτα στην ύπαρξη του. Το συγκινητικό είναι ότι οι μικροί θεατές, το πιστεύουν πιο πολύ από μας γιατί έχουν πολύ πιο ελεύθερη φαντασία και πολύ μεγαλύτερη πίστη από μας. Αλίμονο αν κάναμε μια παράσταση για παιδιά και δεν πιστεύαμε σε ανύπαρκτους ιππότες. Θα ήταν καταστροφικό.
Αν κι εσείς τον δείτε πουθενά να έρθετε να μας το πείτε!
Ο βασιλιάς δέχεται κάθε μέρα στο παλάτι του 12 με 4 αυστηρά!
– Βλέπετε παιδικό θέατρο; Αν ναι, θεωρείτε ότι τα παιδιά στην Αθήνα του 2017 έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν θεατρική παιδεία;
Η Αθήνα του 2017 έχει θεατρική παιδεία και παράλληλα έχει χιλιάδες θεάματα με άλλους στόχους. Αλλά είναι πολύ αισιόδοξο ότι οι νέοι γονείς πηγαίνουν τα παιδιά τους στο θέατρο.
Λόγω δουλειάς δεν βλέπουμε πάρα πολλές παιδικές παραστάσεις. Όμως υπάρχουν πολλές και αξιόλογες δουλειές αυτή τη στιγμή στις παιδικές σκηνές.
Λόγω της οικονομικής κατάστασης τα πράγματα δυσκολεύουν όμως είναι αρκετά σημαντικό που πλέον τα παιδιά έχουν τόσες επιλογές και επίσης γίνεται και μια πολύ καλή προσπάθεια από τα σχολεία που τουλάχιστον μια φορά το μήνα πάνε τα παιδιά σε κάποιο θέαμα
– Μια δύσκολη ερώτηση. Από τις τέσσερις παραστάσεις που έχετε ανεβάσει ως Ομάδα Ντουθ ποια είναι η αγαπημένη σας;
Υπάρχει μια υπόγεια σύνδεση ανάμεσα στα έργα που δεν μπορεί να εκφραστεί σε μια πρόταση. Υπάρχει όμως κάτι κοινό που άλλοτε πετυχαίνει περισσότερο κι άλλοτε λιγότερο. Μάλλον η ανάγκη – ακόμη κι αν η θεματολογία διαφέρει – μένει στον πυρήνα της η ίδια. Και το γεγονός ότι ένα βασικό κέντρο συνεργατών παραμένει το ίδιο μας κάνει να προχωράμε μαζί από το ένα στο άλλο. Ο Ιππότης για παράδειγμα δεν θα ήταν έτσι χωρίς τους ανθρώπους του, και σίγουρα δεν θα ήταν έτσι αν δεν είχε προϋπάρξει – με διαφορές ίσως – το Κάτι-σαν-Κομμάτι, ο Ονειροφάγος ή το Πατατατί.
– Ο Ανύπαρκτος Ιππότης θα συνεχιστεί και του χρόνου ή έχετε κάτι νέο στα σκαριά;
Ελπίζουμε και θέλουμε πολύ ο ιππότης να συνεχίσει και του χρόνου μιας και νιώθουμε πως δεν έχει ολοκληρώσει την πορεία του. Παράλληλα συζητάμε σε ένα πολύ πρώτο στάδιο και νέες ιδέες – κάποιες για παιδιά και κάποιες για ενήλικες.
– Τέλος, μπορείτε να προσθέσετε ό,τι άλλο θέλετε να πείτε, αλλά δεν σας το ρώτησα ή το ξεχάσατε πριν!
- Η Ομάδα Ντουθ μαζεύει είδη πρώτης ανάγκης, αλλά και ρούχα και παιχνίδια για τα προσφυγόπουλα.
- Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε θερμά για τη συμβολή τους στον Ανύπαρκτο Ιππότη: όλους τους συνεργάτες και ηθοποιούς της παράστασης και τους ανθρώπους του Skrow theater, τις εκδόσεις Καστανιώτη (και ειδικά την κυρία Ισμήνη Κουρούπη και τον κύριο Αργύρη Καστανιώτη), τον Κώστα Γάκη και την ομάδα Ιδέα, το Γιώργο Μπράμο, τον Ιάκωβο Δαρζέντα, το Νίκο Φλέσσα, την Κατερίνα Μαυρογεώργη, το Σεραφείμ Ράδη, την Ειρήνη Γεωργαλάκη και όλους όσoi μας στήριξαν στη δημιουργία της παράστασης με οποιοδήποτε τρόπο.
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ- Ομάδα Ντουθ
Κείμενο: Bάσια Ατταριάν, Ιωάννα Ραμπαούνη
Βοηθός σκηνοθεσίας: Μυρτώ Μακρίδη
Πρωτότυπη μουσική / στίχοι: Δημήτρης Τάσαινας
Επιμέλεια κίνησης / χορογραφίες: Έλενα Γεροδήμου
Σκηνικό / Κοστούμια: Αλεξία Χρυσοχοΐδου
Φωτισμοί: Τάσος Παλαιορούτας
Κατασκευή σκηνικού: Στέλιος Λαμπαδάριος
Φωτογραφίες: Ευτυχία Βλάχου
Video-trailer: Καραμπάτσος Γιάννης
Παίζουν: Ρωμανός Καλοκύρης, Προμηθέας Nerattini Δοκιμάκης, Μυρτώ Μακρίδη, Ιωάννα Ραμπαούνη, Μαρία Φιλίνη
Μουσικός επί σκηνής: Δημήτρης Τάσαινας
