Ο Γιάννης Στάνκογλου είναι ένας γοητευτικός ηθοποιός που έχει έρεισμα σε ευρύ κοινό ενηλίκων με την πειστική ερμηνεία του. Ωστόσο, το μεγάλο του στοίχημα στην υποκριτική δίνεται την τρέχουσα σεζόν στο θέατρο Badminton, κρατώντας τον ρόλο του μυθικού ήρωα Θησέα, στην παράσταση Θησέας και Αριάδνη στο νησί των Ταύρων. Κι αν το άγχος που είχε στις πρόβες περικλείεται στους σαββοπουλικούς στίχους «…πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά, έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα», από την πρεμιέρα κιόλας αυτό το άγχος μετατράπηκε σε ικανοποίηση, βλέποντας στους μικρούς θεατές του τη λάμψη της γοητείας. Ο πρώτος λιλιπούτειος θεατής του ήταν η κόρη του που, μόλις τριάμισι χρόνων, είπε το μεγάλο «ναι» για αυτήν την παράσταση με το δυνατό της χειροκρότημα στις πρόβες. Ο Γιάννης Στάνκογλου μιλάει στο Τaλκ για το νόημα και τις διαστάσεις που παίρνει μια θεατρική ή λογοτεχνική εμπειρία, βιωμένη με το ευφάνταστο βλέμμα των παιδιών, κρίνοντας κι από τις δικές του αντιδράσεις όταν ήταν ο ίδιος παιδί.Σας φόβισε το γεγονός ότι για πρώτη φορά απευθύνεστε σε παιδικό κοινό;
Όχι ακριβώς, αλλά κάποια στιγμή που το κείμενο έχει σκέτη πρόζα, αναρωτήθηκα αν θα μπορέσουμε να κρατήσουμε την προσοχή των παιδιών αμείωτη. Ευτυχώς αυτή η αμφιβολία μου ξεπεράστηκε από την πρώτη κιόλας παράσταση. Τα παιδιά προσέχουν πολύ περισσότερο τα λόγια, με τρομερή αυτοσυγκέντρωση.Ποιες αντιδράσεις των μικρών θεατών σάς εντυπωσιάζουν;
Τις καθημερινές, που έρχονται μαθητές μόνο με τους δασκάλους τους, κατά τη διάρκεια της μάχης του Θησέα με τον Μινώταυρο, το θέατρο μετατρέπεται σε γήπεδο! Σείεται από τις φωνές των παιδιών, καθώς όλα μαζί φωνάζουν ρυθμικά «Θη-σέ-ας!» για να υποστηρίξουν και να εμψυχώσουν τον ήρωά τους. Τα παιδιά μιλούν με τους ήρωες, ζουν κάθε σκηνή. Όταν ο Διόνυσος παίρνει μαζί του την Αριάδνη, φωνάζουν στην Αριάδνη «ξέφυγε από τον Διόνυσο, μείνε μαζί με τον Θησέα!» και όταν ο Θησέας δίνει ένα φιλί στην Αριάδνη, χειροκροτούν με ενθουσιασμό και ζητωκραυγάζουν.
Τι πιστεύετε ότι συμβολίζει στα μάτια των παιδιών ο Μινώταυρος;
Βλέπουν στον Μινώταυρο το κακό. Αντιθέτως, για τους μεγάλους, ο Μινώταυρος είναι αυτό το σκοτεινό, που όλοι κρύβουμε στα βάθη της ψυχής και προσπαθούμε να του ρίξουμε φως ώστε να γνωρίσουμε καλύτερα τον εαυτό μας.Ένας κακός, γιγάντιος ήρωας δεν προκαλεί τρόμο σε μερικά παιδιά;
Όχι, ίσα ίσα που η θεατρική εμπειρία γίνεται ένα ισχυρό εφόδιο για την αύξηση των αντισωμάτων, που πρέπει να έχουν τα παιδιά στη μετέπειτα ζωή τους. Αφού ούτως ή άλλως θα συναντήσουν και αληθινούς αντιπάλους στη ζωή τους. Είναι χρήσιμο για ένα παιδί να ξέρει ότι η ζωή δεν είναι ρόδινη, αλλά γεμάτη και με «σκιές». Το θέμα είναι να έχει το θάρρος να αντεπεξέλθει και να μάθει να φωτίζει τα σκοτάδια της ψυχής του.
Ποιο παραμύθι ή μύθος καθόρισε τη δική σας παιδική ματιά στη λογοτεχνία και με ποιον ήρωα ταυτιστήκατε;
Από παιδί αυτός ο μύθος του Θησέα ήταν από τους αγαπημένους μου. Ακόμα θυμάμαι πόσο είχα στενοχωρηθεί που ο Αιγέας έπεσε από τον βράχο και αυτοκτόνησε στη θάλασσα γιατί νόμιζε ότι ο γιος του ήταν νεκρός! Ωστόσο, ως παιδί, είχα ξετρελαθεί με τον αρχηγό της Αργοναυτικής Εκστρατείας, τον Ιάσονα. Αλλά και ο Θησέας και ο Ηρακλής υπήρξαν σύμβολα για μένα κατά την παιδική μου ηλικία. Μεγάλωσα με την αρχαία ελληνική μυθολογία, που ακόμα με γοητεύει πάρα πολύ. Κάθε φορά που διαβάζω τα έπη του Ομήρου, μαθαίνω και κάτι καινούργιο.
Διαβάζετε παραμύθια στην κόρη σας;
Της διαβάζω παραμύθια με εικονογράφηση, γιατί είναι μόνο τριάμισι χρόνων –είτε κλασικά, είτε σύγχρονων συγγραφέων– για να κάνει και τη σύνδεση λόγων και εικόνας. Επίσης αρέσει και στους δυο μας να αυτοσχεδιάζουμε φτιάχνοντας παραμύθια. Τρελαίνεται να της λέω και δικές μου ιστορίες, που τις σκέφτομαι εκείνη την ώρα και τις αφηγούμαι σαν να δίνω παράσταση μόνο για εκείνη. Στις πρόβες για αυτήν την παράσταση είχε έρθει αρκετές φορές και παρακολουθούσε με ενθουσιασμό. Πρώτα, όμως, της είχα εξηγήσει με απλά λόγια την υπόθεση αυτού του μύθου με τους άθλους του Θησέα.
Η λογοτεχνία και το θέατρο με ποιον τρόπο και σε ποιο βαθμό επηρεάζουν τον τρόπο σκέψης των παιδιών;
Τα παιδιά συγκλονίζονται ιδιαιτέρως με μια καλή θεατρική παράσταση. Ακόμα θυμάμαι τις πρώτες καλές παραστάσεις που είχα δει στο θέατρο με τους γονείς μου, όταν ήμουν παιδί. Το θέατρο γοητεύει περισσότερο τα παιδιά παρά τους μεγάλους, γιατί αποτελεί ένα ψέμα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια τους σαν αληθινό. Κι αυτό είναι μαγεία για τη φαντασία ενός παιδιού. Σημασία έχει ο τρόπος με τον οποίο παρουσιάζεις μια ιστορία ή ένα παραμύθι σε ένα παιδί. Μπορεί να ακούσει ή να δει τον ωραιότερο ή τον πιο διδακτικό μύθο, αλλά αν ο τρόπος παρουσίασής του είναι βαρετός, τότε δεν ενδιαφέρεται καθόλου για το νόημά του. Η μάθηση πρέπει να εμπεριέχει τη χαρά του παιχνιδιού, αλλιώς γίνεται υποχρέωση και αγγαρεία. Μόνο όταν το παιδί βρίσκει χαρά σε μια πράξη πολιτισμού, είναι σε θέση να αναλύσει τα νοήματα ή τα ηθικά διδάγματα που εμπεριέχονται σε αυτήν.
