Το ΠΟΡΤΑ συνεργάζεται για πρώτη φορά με το Μικρό Θέατρο Αγρινίου και παρουσιάζει την παράσταση την παράσταση για βρέφη και νήπια “Κοίτα!”, την ιστορία μιας ολόκληρης μέρας ενός μωρού μέσα στο σπίτι. Η μαμά είναι κάπου εκεί γύρω ή και δεν είναι, αλλά κάθε φορά που κάτι σημαντικό συμβαίνει, εκείνο έχει την ανάγκη να μοιραστεί μαζί της την έκπληξη και τη χαρά της ανακάλυψης. Μ’ ένα “Κοίτα!”. Η Κατερίνα Καραδήμα, που είχε την ιδέα, τη σκηνοθέτησε και πρωταγωνιστεί στην παράσταση μιλάει στο Τaλκ για το μαγικό βρεφικό θέατρο.

Πριν σε ρωτήσω για τη φετινή σου παράσταση για βρέφη και νήπια “Κοίτα”, θα ήθελα να μου πεις λίγα λόγια για σένα. Ποια είσαι, πώς ξεκίνησες την πορεία σου στο θέατρο και πώς βρέθηκες φέτος στο ΠΟΡΤΑ; Σπούδασα ηθοποιός στη σχολή του Βασίλη Διαμαντόπουλου «Ίασμος» και παρακολούθησα πάρα πολλά σεμινάρια σε σχέση με το παιδί και το θέατρο σε Ελλάδα και εξωτερικό. Έχω ασχοληθεί με το παιδικό θέατρο ως ηθοποιός και σκηνοθέτης και διδάσκω τα τελευταία 13 χρόνια θεατρικό παιχνίδι και αυτοσχεδιασμό σε παιδιά από 5 ετών έως και έφηβους και υποκριτική σε ενήλικες. Η πρώτη μου επαγγελματική δουλειά ήταν στο ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Αγρινίου. Τα τελευταία 7 χρόνια διευθύνω το Μικρό θέατρο Αγρινίου, το οποίο λειτουργεί ως θεατρικό εργαστήρι και ως χώρος παραστάσεων.

Η σχέση μου με το ΠΟΡΤΑ τώρα, μάλλον είναι λίγο καρμική. Χρόνια παρακολουθώ και εμπνέομαι από τις παιδικές παραστάσεις της Ξένιας Καλογεροπούλου και του Θωμά Μοσχόπουλου. Θεωρώ ότι ο τρόπος που δουλεύουν, με αντιπροσωπεύει απόλυτα ως ηθοποιό. Είχα δει το «Έλα, έλα» τη βρεφική παράσταση της Ξένιας, συγκλονίστηκα, το μελέτησα και είπα θα το κάνω κι εγώ μια μέρα. Στο ΠΟΡΤΑ βρέθηκα τυχαία από ένα mail που έστειλα στην Ξένια για να μου δώσει κάποιες συμβουλές σε σχέση με το βρεφικό θέατρο πριν ανεβάσω το «Κοίτα» στο Μικρό θέατρο. Μου είπε κατευθείαν ότι ήθελε να δει τη δουλειά μου κι έτσι το «Κοίτα» βρέθηκε στο ΠΟΡΤΑ.

Το “Κοίτα” απεικονίζει μια ημέρα ενός μωρού μέσα στο σπίτι. Τι σε ενέπνευσε για να δημιουργήσεις αυτή την παράσταση; Το ίδιο το παιχνίδι. Το πως ένα μωρό αντιλαμβάνεται τα αντικείμενα που βρίσκονται στον χώρο και πως τα μεταμορφώνει κάθε φορά σύμφωνα με την διάθεσή του αλλά και τη θέση που αυτά βρίσκονται. Και όταν κάνει την ανακάλυψη, ψάχνει κάποιον να του το  δείξει. Μοιάζει τόσο πολύ με το θέατρο.

Πώς καταφέρνεις να χωρέσεις μια ολόκληρη μέρα μέσα σε 35 λεπτά; Ο χρόνος είναι σχετικός για την ημέρα ενός  μωρού. Είναι μια μικρογραφία των δράσεων της καθημερινότητάς του. Όταν βαριέται την προηγούμενη δράση του, ανακαλύπτει κάτι άλλο. Αυτό μπορεί να το κάνει όλη την ημέρα αλλά μπορείς να δεις την ίδια λογική και σε μισή ώρα.

Χρησιμοποιείς λόγο ή μόνο ήχους; Στην πλειονότητά τους, ήχους, εικόνες και σκιές!

Το βρεφικό θέατρο αποτελεί σίγουρα πρόκληση για ένα δημιουργό. Ποιες τεχνικές, ποιους κώδικες επικοινωνίας, χρησιμοποιείς για να τραβήξεις την προσοχή των μωρών και να τα… πείσεις να δουν θέατρο; Είναι πάντοτε επιτυχημένες; Είναι σαν να ανατροφοδοτείσαι υποκριτικά. Όλα από την αρχή. Χρησιμοποιείς κυρίως τη δική τους αλήθεια ως προς την ιστορία τους και μετά τη δική σου αλήθεια ως προς τον τρόπο. Ρυθμός, παύσεις, μία-δύο λέξεις και δράσεις που θα οδηγήσουν στην ανακάλυψη και θα ερεθίσουν τα συναισθηματικά τους κέντρα. Αν πεις ψέματα, θα το καταλάβουν. Τότε όχι…Δεν πετυχαίνει…

Τι γίνεται αν ένα μωρό κλαίει και δεν μπορεί να παρακολουθήσει; Το μαγικό με το βρεφικό  θέατρο είναι ότι οι φωνές, οι αντιδράσεις, ακόμα και το κλάμα γίνεται μέρος της παράστασης. Υπάρχουν μωρά που σταματάνε το κλάμα μετά από μια δυο σκηνικές εικόνες. Άλλα που δεν τα καταφέρνουν, εκείνη τουλάχιστον την ημέρα. Σεβόμαστε τους χρόνους και την ψυχολογική διάθεση του μωρού. Προφανώς αν το μωρό δεν είναι έτοιμο, δεν υπάρχει λόγος να παρακολουθήσει τη παράσταση. Στόχος είναι να αγαπήσει το θέατρο, όχι να « τραυματιστεί».

Η παράσταση απευθύνεται σε βρέφη από 8 μηνών μέχρι και νήπια 4 ετών. Πώς είναι δυνατόν να αγκαλιάσεις τόσο διαφορετικές ηλικίες; Η παράσταση έχει να κάνει με δράσεις, εικόνες και ήχους που είναι γνώριμα σε όλες αυτές τις ηλικίες. Η αποκωδικοποίηση αλλάζει. Δεν νομίζω ότι διαφέρει από τη λογική μιας παράστασης για ενήλικες όπου ο καθένας μας, ανάλογα με τις εμπειρίες, τις προσλαμβάνουσες και τους προσωπικούς του μηχανισμούς αποκωδικοποίησης εισπράττει κάτι διαφορετικό.

Ποιες οι διαφορές του παιδικού με το βρεφικό θέατρο; Έχουν κοινή αφετηρία, που είναι οι πρώτες ύλες του θεάτρου και συγκλίνουν και ως προς το στόχο, στο να ενεργοποιήσουν πρώτα απ’όλα τις αισθήσεις ή να τις εξελίξουν.Διαφέρουν ως προς τη διαδικασία, η οποία ακολουθεί στην κάθε περίπτωση μια διαφορετική φόρμα.

Γιατί, κατά τη γνώμη σου, είναι καλό να έρχεται σε επαφή με το θέατρο ένα μικρό μικρό παιδάκι; Στο θέατρο βρίσκονται σχεδόν στο φυσικό τους χώρο… Στο χώρο του παραμυθιού και της φαντασίας, όπου όλα έχουν διαφορετικό μέγεθος! Η συνθήκη του θεάτρου μάλλον είναι περισσότερο γνώριμη στα παιδιά παρά σε εμάς,τους ενήλικες.

Και ποιος ο ρόλος του γονέα-συνοδού; Πολύ σημαντικός! Είναι αυτός που θα δώσει την ευκαιρία στο παιδί να μοιραστεί την εμπειρία της παράστασης και να την κουβαλήσουν μαζί μέχρι το σπίτι! Να αποκτήσουν δηλαδή ένα από τα πιο ωραία μυστικά και να αποτελέσει η ίδια η παράσταση την αφορμή για συζήτηση,για παιχνίδι… Να τροφοδοτήσει με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο τη σχέση τους.

Σε ποια ηλικία είδες για πρώτη φορά θέατρο και ποιες παραστάσεις θυμάσαι από τα παιδικά σου χρόνια; Στα πρώτα χρόνια του δημοτικού θυμάμαι έντονα «Το όνειρο του σκιάχτρου» του Τριβιζά. Είχαμε πάει θέατρο με το σχολείο. Θυμάμαι το σκιάχτρο και κάθε φορά που ακούω αυτή τη λέξη, τη συνδέω αυτόματα με φώτα και κόκκινη κουρτίνα.

Άραγε, θα θυμάται το μωρό που θα έρθει στην παράσταση το “Κοίτα”, καθώς μεγαλώνει; Ποιος ξέρει; Εγώ πάντως θα βάλω τα δυνατά μου έστω για μιας στιγμής ανάμνηση.

Τι θα πεις στο γονιό που νομίζει ότι το παιδί του είναι ακόμα μικρό για να τον πείσεις να έρθει στο ΠΟΡΤΑ να σε δει; Ότι το μικρό γίνεται λίγο πιο μεγάλο βλέποντας θέατρο.

Το “Κοίτα”, της Κατερίνας Καραδήμα παίζεται κάθε Σάββατο στις 12:00 στο ΠΟΡΤΑ, Μεσογείων 59. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε εδώ.