Λένε πως οι γυναίκες που έχουν παιδιά μπορούν να αγαπήσουν έναν άντρα περισσότερο από τις άλλες. Συνηθισμένες στην καθημερινή, αγαπησιάρικη διαπραγμάτευση και στο συναισθηματικό μπότοξ που χαρίζει η μητρότητα, παραμένουν εσαεί ερωτεύσιμες, ικανές για σχέσεις βαθιές και με διάρκεια. Λένε, επίσης, πως όσες δεν είναι μητέρες δυσκολεύονται όταν φτάνει η ώρα της μοιρασιάς: του σπιτιού τους, της ζωή τους, των αισθημάτων τους, των φόβων τους. Τους λείπει η αυτοπεποίθηση της καθολικής ευτυχίας, η ηρεμία του προορισμού, η κινητήριος δύναμη να αγαπούν δίχως όρια. Παρ’ όλα αυτά, ποτέ μου δεν πίστεψα ότι τα πράγματα είναι όπως φαίνονται. Δεν είμαι μητέρα κι όμως ξέρω καλά ότι οι έρωτες μου καθόρισαν τη ζωή πολύ περισσότερο από τη ζωή δεκάδων μανάδων. Και ότι πολύ συχνά είδα γύρω από τα μαμαδίστικα σπίτια τους εκείνο το κλειστό, αδιαπέραστο κύκλωμα που απέκλειε οτιδήποτε «ξένο» ανάμεσα σε εκείνες και τα παιδιά τους.

Είδα μπαμπάδες αποσυνάγωγους να διαβιούν σε έρημες χώρες, χιλιόμετρα μακριά από την παντοδύναμη γιορτή της μητρότητας, και πατριούς να λουφάζουν αμήχανοι μπροστά στο υπερθέαμα μιας συντρόφου που λάμπει από ευτυχία μονάχα μπροστά στο παιδί της. Είδα κι άλλα πολλά. Και κατέληξα πως, ναι, η μητρότητα δίνει χαρές και αδιαμφισβήτητες χάρες, αλλά σε στερεί από άλλες: κυρίως από την ελευθερία να δώσεις τον εαυτό σου ολόκληρο, χωρίς να πρέπει να κρατήσεις τίποτα επειδή το χρωστάς στο παιδί σου.

Είναι περίεργο, αλλά όταν δεν έχεις παιδιά, οικογένεια και ανθρώπους να νοιαστείς γι’ αυτούς, νοιάζεσαι λιγότερο για τον εαυτό σου. Μια γυναίκα χωρίς κληρονόμους δεν τοκίζει αισθήματα, ούτε ζητάει ανταλλάγματα. Γιατί ξέρει πως η ζωή είναι τώρα, όχι μετά· σήμερα, όχι αύριο. Και ότι τον έρωτά της τον πληρώνει ακριβά, όπως όλα τα πράγματα που υποκαθιστούν κάποια άλλα. Γνωρίζοντας πως τίποτα αμετάκλητο δεν τη συνδέει με τη ζωή ενός άλλου, το μόνο που θέλει είναι μια αντρική αγκαλιά για να αποκτήσει σημαία και σύνθημα. Μια γυναίκα χωρίς παιδιά είναι μια γυναίκα αλλιώτικη. Ούτε καλύτερη, ούτε χειρότερη. Πάντως είναι μια γυναίκα με τη δική της πυξίδα. Και οι άντρες της, όσοι αντέξουν τη γενναιοδωρία που συνοδεύει σχεδόν πάντα τη μοναξιά, βαρκούλες που άγονται και φέρονται από ένα σήμα ή απ’ το κύμα.