Υποσχέθηκα την προηγούμενη φορά να συνεχίσω σήμερα με το δυσάρεστο αυτό θέμα (διαζύγιο) και πώς το κουβεντιάζει κανείς με τα παιδιά του…

Είχα τελειώσει με το ένα πιο σημαντικό και πιο δύσκολο που πρέπει να προσπαθήσουν να κάνουν οι γονείς που χωρίζουν. Και αυτό είναι ότι, όπως και να έχουν τα πράγματα και οι συνθήκες του χωρισμού, στα παιδιά πρέπει να λεχθεί «αποφασίσαμε να χωρίσουμε». Στον πληθυντικό δηλαδή. Παρόλο που μπορεί να είναι η ιδέα του ενός με την οποία ο άλλος διαφωνεί. Δύσκολο, συμφωνώ. Πάρα πολύ δύσκολο, αν σκεφτεί κανείς τι πολλά θυμωμένα, πονεμένα συναισθήματα έρχονται στην επιφάνεια με ένα διαζύγιο.

Ο λόγος είναι απλός: για να μπορέσουν τα παιδιά να συνεχίσουν να έχουν μια καλή σχέση αγάπης και με τους δύο, που είναι το καλύτερο για τη ζωή τους, πρέπει να διευκολυνθούν. Να μη θεωρήσουν ότι φταίει ο ένας η ο άλλος. Αν τους πει κανείς «ο μπαμπάς φεύγει από το σπίτι και μας εγκαταλείπει», πάει, τελειώνει μια πιθανή καλή μελλοντική σχέση με τον μπαμπά. Ή αν πεις «φεύγει η μαμά γιατί ο μπαμπάς είναι βαρετός και αδιάφορος», πάει η σχέση με τη μαμά. Ο πληθυντικός που προτείνω να χρησιμοποιηθεί δεν είναι υποκρισία.

Συνήθως σε έναν χωρισμό είναι και οι δύο υπεύθυνοι, όπως και να φαίνεται στους έξω. Αν πάντως μπορεί κανείς να σκεφτεί το καλό των παιδιών, σε μια τέτοια στιγμή δύσκολη, το παρουσιάζει χρησιμοποιώντας τον πληθυντικό. Είναι το ένα πιο σοβαρό θέμα, επαναλαμβάνω. Πάρα πολύ δύσκολο, συμφωνώ.

Τα επόμενα που θα κουβεντιάσω, δεν τα λέει κανείς όλα μαζί στα παιδιά, αλλά κατά τη διάρκεια των επόμενων ημερών. Ή, καλύτερα, μιλάω για το τι απασχολεί τα παιδιά σε ένα διαζύγιο και πρέπει σε κάθε ευκαιρία να διευκρινίζεται.

-Το διαζύγιο είναι ανάμεσα στους γονείς. Δεν παίρνει κανείς διαζύγιο από τα παιδιά του ποτέ. «Εσάς σας αγαπάμε και θα σας αγαπάμε πάντα».
–«Δεν φταίτε εσείς σε τίποτα. Δεν έχετε καμία σχέση με τον χωρισμό». Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί τα παιδιά συχνά θεωρούν τον εαυτό τους υπεύθυνο για το διαζύγιο. Τα μικρά γιατί θεωρούν τον εαυτό τους το κέντρο του κόσμου, που ορίζει τα πάντα, τα πιο μεγάλα γιατί ακούνε τους γονείς τους να καβγαδίζουνε για δικές τους δυσκολίες.
– Το κακό με αυτό είναι ότι είναι άδικο. Δεν φταίνε τα παιδιά.
-Το άλλο κακό είναι ότι αν είναι υπεύθυνα που χάλασε αυτή η οικογένεια, πρέπει να μπορούν να την ξαναφτιάξουν.
-Ο συνηθέστερος τρόπος (ασυνείδητος φυσικά) είναι αρρωσταίνοντας, σωματικά ή και ψυχικά. Υπό την πίεση μιας σοβαρής αρρώστιας ή ενός ατυχήματος, οι γονείς μπορεί να συμφιλιωθούν. Συνήθως προσωρινά.
-Το ότι μπορεί να φταίνε είναι μεγάλη ευθύνη να φορτώσει κανείς στην πλάτη μικρών ή και μεγάλων παιδιών. Το μήνυμα πρέπει να είχαν «δεν φταίτε εσείς σε τίποτα που χωρίζουμε, δεν μπορείτε να κάνετε τίποτα για να τα ξαναφτιάξουμε. Είναι όλο δική μας ευθύνη».
–«Πιστεύουμε ότι αυτό που κάνουμε θα είναι το καλύτερο για όλους μας».

Όλα αυτά βέβαια με δικά του λόγια ο καθένας. Και όχι όλα μαζί, αλλά καθώς έρχεται κάποια ερώτηση ή πράξη των παιδιών, που χρειάζεται κάποια απάντηση, διευκρίνιση ή ανάγκη να τα καθησυχάσει κανείς για κάποια φυσική ή παράλογη αγωνία τους.
Η αλήθεια είναι ότι τα παιδιά δεν φταίνε, αλλά πληρώνουν.
Συμβαίνει όμως και πρέπει να αντιμετωπιστεί όσο καλύτερα γίνεται.
Να σας πω το μεγαλύτερο μάθημα που μου έγινε επί του θέματος.
Έρχεται κάποια γνωριμία (όχι φίλη) να αφήσει κάτι στο σπίτι μου. Μόλις είχα μάθει ότι χώρισε και της είπα: «Ελένη μου, λυπάμαι που άκουσα πως χώρισες».
Με κοίταξε καλοσυνάτα και μου είπε το αξέχαστο «και τι ξέρεις εσύ και λυπάσαι;»
Είχε δίκιο. Το λέω για να πω πόσο μπλεγμένα είναι τα πράγματα στους χωρισμούς.
Πόσο και οι ίδιοι οι γονείς καμιά φορά δεν ξέρουν γιατί χωρίζουνε στ’ αλήθεια.
Πόσο μάλλον τα παιδιά που αναποδογυρίζεται ο κόσμος τους όλος, και είναι πολύ δύσκολη υπόθεση το πώς και γιατί. Το δύσκολο είναι ότι όλοι, γονείς και παιδιά, χρειάζονται βοήθεια την ίδια στιγμή.

«Επιτέλους, βρέθηκε και κάποιος να σου πει ότι δεν ξέρεις τίποτα», λέει κάποιος χαμογελώντας.

Επιτέλους συμφωνούμε.