«Μαμά, έλα να παίθουμε με τα λέγκα (ο πληθυντικός του Lego). Να φτιάξουμε μία κυία Άφνη και ένα Άγγελο». «Τι χρώμα θα βάλουμε στην κυρία Δάφνη;» «Μπλε». «Πού θα τους πάμε;» «Βότα με το ποδήλατο»: Κάπως έτσι κατάλαβα ότι ο γιος μου, 27 μηνών, τρέφει ιδιαίτερα συναισθήματα για τη δασκάλα του. Της δίνει χώρο και χρόνο στο σπίτι του, στη φαντασία του και νιώθει όμορφα με την παρουσία της και μετά το πέρας του παιδικού σταθμού. Για αυτό το μικρό παιδί τα lego, το μπλε χρώμα αλλά και το ποδήλατο είναι η «Αγία Τριάδα» της καθημερινότητας. Έτσι απλά επιλέγει να εντάξει εκεί μέσα ένα πολύ σημαντικό πρόσωπο.
Η πρώτη δασκάλα, το πρόσωπο που θα φροντίζει το παιδί στον βρεφονηπιακό σταθμό, έχει τη δύσκολη αποστολή να το βοηθήσει να αισθανθεί ασφαλές χωρίς τη μαμά του. Για αυτό και σε εκείνην καταλήγει η έρευνα για την επιλογή του αταλληλότερου βρεφονηπιακού σταθμού. Όλες οι μαμάδες ελπίζουν ότι η δασκάλα που θα έχει το βλαστάρι τους θα είναι η τέλεια. Τέλειος δεν είναι κανείς. Υπάρχουν όμως δασκάλες που αγαπούν τα παιδιά και αυτά το αντιλαμβάνονται, όσο μικρά και να είναι, και το ανταποδίδουν. Από κει και πέρα… τα πρωτάκια γίνονται δευτεράκια, τριτάκια και ξαφνικά, η δασκάλα, το πρόσωπο που σήμαινε τη σταθερότητα και την οικειότητα με τη σχολική πραγματικότητα αλλάζει. Θυμός, απογοήτευση, νεύρα. Ακόμα περισσότερα, ενδεχομένως, φέτος. Οι ανακοινώσεις του υπουργείου Παιδείας το καλοκαίρι προετοίμασαν πολλούς γονείς πως σχολεία θα κλείσουν, παιδιά θα γνωρίσουν καινούργιους συμμαθητές, θα δουν άλλο πρόσωπο στην έδρα. Η δασκάλα συχνά σηματοδοτεί την έναρξη μιας καλής ή μιας δύσκολης σχολικής περιόδου. Ωστόσο, όπως επισημαίνει η ψυχολόγος και συστημική ψυχοθεραπεύτρια Αγγέλα Μούγερ, «τα παιδιά είναι πολύ ικανά να διαχειριστούν τις αλλαγές. Όταν συμβαίνουν πολλές μαζί (π.χ. αλλαγή σχολείου, μετακόμιση, οικονομικά προβλήματα) εκεί το παιδί χάνει τα κρατήματά του και διαταράσσεται η ηρεμία του. Όμως, με τη στάση μας μπορούμε να τους δείξουμε πως δεν πρόκειται για κάτι καταστροφικό».
Ψυχραιμία!
Σύμφωνα με την κυρία Μούγερ «στην αρχή το πράγμα δυσκολεύει. Μια συνήθης τακτική από τους παιδαγωγούς είναι προς το τέλος της σχολικής χρονιάς να εξηγούν για τις αλλαγές που θα επέλθουν, π.χ. ‘‘θα είμαι εδώ, αλλά εσύ θα είσαι με άλλη δασκάλα’’. Επίσης, επειδή και οι δασκάλες έχουν επενδύσει συναισθηματικά με αυτούς τους μπόμπιρες, συχνά τις βλέπουμε να περνάνε από τα καινούργια τμήματα, για μια αγκαλιά, βοηθώντας έτσι στη μερική αποκατάσταση της ψυχικής ηρεμίας των παιδιών». Και αν αυτή η ηρεμία δεν επέλθει τόσο σύντομα; «Πρέπει να αποδεχόμαστε τη δυσκολία του παιδιού χωρίς θυμό. Για να το βοηθήσουμε μπορούμε να ονομάζουμε τα συναισθήματα, λέγοντας ‘‘νομίζω, ότι είσαι στενοχωρημένος επειδή δεν έχεις φέτος την κυρία Ειρήνη’’. Εάν έχουμε καταλάβει σωστά, είναι σίγουρο ότι ακόμα και η στάση του σώματος θα μας το δείξει», επισημαίνει η κ. Μούγερ. Και πότε θα επιστρέφει στο σπίτι με χαμόγελο; Η απάντηση έρχεται αβίαστα, «Ο χρόνος ποικίλλει, ανάλογα με το παιδί και τις συνθήκες. Αν βλέπει τη μαμά να νιώθει καλά όταν συναντά τη δασκάλα, θα νιώθουν και αυτά καλύτερα. Όταν αποκτήσει τη δική του θέση στην τάξη, διαφορετική από αυτήν της οικογένειας, επίσης. Όταν νιώσει ότι και εκεί το αγαπούν, άρα αξίζει, όταν αποκτήσει αυτοπεποίθηση και αυτονομία». Δώστε του λοιπόν λίγο χρόνο και δώστε και σε σας. Αν δεν νιώθουμε εμείς ασφαλείς, δεν θα νιώθει ούτε το παιδί. Ιδιαίτερα στο στάδιο προσαρμογής του βρεφονηπιακού και του παιδικού, οπότε και οι περισσότεροι γονείς βιώνουν τον πρώτο πραγματικό αποχωρισμό. Μην προσποιηθείτε απλώς και μόνο για να μη σας καταλάβει το παιδί, δεν το ξεγελάμε με τίποτα.
