Το παιχνίδι δεν είναι απλώς μια ευχάριστη δραστηριότητα για τα παιδιά, αλλά συμβάλλει καθοριστικά στον εμπλουτισμό των γνώσεών τους, στην ψυχοσωματική τους εξέλιξη και στη συναισθηματική ενδυνάμωσή τους. Για παράδειγμα, μέσα από ένα εκπαιδευτικό παιχνίδι, ένα παιδί προσχολικής ή πρώτης σχολικής ηλικίας μπορεί να μάθει τους αριθμούς, να αντιληφθεί τη σημασία της συνεργασίας, να ευαισθητοποιηθεί σε θέματα περιβάλλοντος, να διαπαιδαγωγηθεί στους κανόνες καλής συμπεριφοράς, να βιώσει χαρά σε κάθε επιτυχημένη προσπάθειά του. Γνώσεις, δεξιότητες, αξίες και συναισθήματα που είναι εξαιρετικά σημαντικό για τα παιδιά να τις κατακτούν από πολύ νωρίς. Εξάλλου, μην ξεχνάμε, οι λέξεις «παιδί», «παιχνίδι» και «παιδεία» έχουν κοινή προέλευση.
Με δεδομένο ότι η βιωματική-συμμετοχική μάθηση έχει τα υψηλότερα μαθησιακά οφέλη, δεν είναι τυχαίο ότι πολλοί παιδαγωγοί τονίζουν πως το παιχνίδι πρέπει να αποτελεί συστατικό στοιχείο του προγράμματος εκπαίδευσης όλων των παιδιών και πως οι εκπαιδευτικοί πρέπει να ενθαρρύνουν την ένταξή του στο σχολείο. Ο κυριότερος σκοπός του παιχνιδιού είναι η ευχαρίστηση που προκαλεί στο παιδί. Η ενσωμάτωσή του, επομένως, στο σχολικό πρόγραμμα κάθε παιδιού βοηθά στο να γίνει η διαδικασία μάθησης πιο ευχάριστη και ταυτόχρονα πιο αποτελεσματική.
Ενταγμένα στην παραπάνω οπτική, προσφέρονται στις μέρες μας αρκετά παιχνίδια που υπηρετούν αυτήν τη μαθησιακή διάσταση. Ανάμεσά τους, μια μεγάλη κατηγορία είναι αυτή που αφορά παιχνίδια με κάρτες και παζλ από ανθεκτικό χαρτόνι, όπου το παιδί πρέπει ή να ταιριάξει μεταξύ τους ή να τοποθετήσει σε σειρά τις κάρτες και τα παζλ. Επιπλέον της διασκέδασης, τα παιχνίδια αυτά βελτιώνουν τις λεπτές κινητικές δεξιότητες κάθε παιδιού, ενισχύουν την παρατηρητικότητά του, βελτιώνουν τη συνδυαστική του αντίληψη κ.ά., συμβάλλοντας εποικοδομητικά στην ανάπτυξή του. Κι αφού τα σχολεία άνοιξαν ξανά, τι πιο επίκαιρο να γνωρίσουμε παιχνίδια που ενισχύουν, μαζί με την ευχαρίστηση, την προσπάθεια μικρών και μεγάλων για μάθηση!

Μία σειρά εκπαιδευτικών παιχνιδιών που εντάσσεται στις παραπάνω προδιαγραφές, και που παρουσιάζεται στο άρθρο αυτό, είναι η σειρά Τα Νησάκια της Γνώσης  που κυκλοφορεί από τα Παιχνίδια Δεσύλλας (www.desyllasgames.gr). Σε επόμενα άρθρα –με δεδομένη τη σημαντική παιδαγωγική ωφέλεια αυτής της κατηγορίας παιχνιδιών– θα παρουσιαστούν αντίστοιχες σειρές και άλλων εταιρειών. H εκπαιδευτική σειρά Τα Νησάκια της Γνώσης απευθύνεται σε παιδιά προσχολικής ηλικίας και έχει δημιουργηθεί από Έλληνες παιδαγωγούς, σε συμβατότητα με το Πρόγραμμα Σπουδών του Νηπιαγωγείου. Τα παιχνίδια της σειράς έχουν το πλεονέκτημα να είναι ταξινομημένα σε θέματα και επίπεδα, δίνοντας τη δυνατότητα στους γονείς αλλά και στους εκπαιδευτικούς να διαλέξουν το καταλληλότερο παιχνίδι για το κάθε παιδί. Συγκεκριμένα:

• Αναφορικά με τα θέματα, στη σειρά έχουν διαμορφωθεί, σε αντιστοιχία με το Πρόγραμμα Σπουδών, τέσσερα «νησάκια», δηλαδή τέσσερις ενότητες θεμάτων. Αυτές οι ενότητες-νησάκια είναι: τα μαθηματικά, οι τέχνες, το περιβάλλον και η γλώσσα. Τα  παιχνίδια της σειράς περιλαμβάνουν πάνω από 25 τίτλους, όπως: Μαθαίνω την αλφαβήτα, Μαθαίνω το σώμα μου, Διπλές εικόνες, Το πρώτο μου ημερολόγιο, Επαγγέλματα, 1 – 20, α – ω, Φτιάχνω ιστορίες, Με τι ταιριάζει, Οι 5 αισθήσεις, Τι ώρα είναι, Αντίθετα κ.ά., ανάμεσά τους και οι εντελώς νέοι τίτλοι Τρώω υγιεινά και Μαθαίνω τη διατροφή μου.
• Τα παιχνίδια είναι ταξινομημένα σε τρία επίπεδα, ανάλογα με την ανάπτυξη του κάθε παιδιού.
• Σε κάθε τίτλο παιχνιδιού καταγράφονται οι εκπαιδευτικοί στόχοι που επιτυγχάνονται.

Είναι σημαντικό ότι χάρη στη συγκεκριμένη κατηγοριοποίηση των παιχνιδιών της σειράς Τα Νησάκια της Γνώσης, οι γονείς παιδιών που βρίσκονται σ’ αυτήν την ηλικία μπορούν να διακρίνουν και να επιλέξουν τίτλους παιχνιδιών με τους οποίους και θα διασκεδάσουν τα παιδιά αλλά και θα εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους  –συμπληρωματικά με το σχολείο. Είναι ενδιαφέρον να αναφερθεί επίσης ότι σε κάθε τίτλο παιχνιδιού της σειράς περιέχονται tips για γονείς, ώστε –αξιοποιώντας το παιχνίδι– να συμμετάσχουν με το παιδί, να συζητήσουν μαζί του θέματα που προτείνονται από τους δημιουργούς των παιχνιδιών, να υλοποιήσουν προτεινόμενες δραστηριότητες.  

*Ο Άρης Ασλανίδης είναι εκπαιδευτικός και συγγραφέας. Έχει συγγράψει, μεταξύ άλλων, το βιβλίο Το οικολογικό αλφαβητάρι (Εκδόσεις Πατάκη, 2003), καθώς και το σχολικό βιβλίο για το μάθημα της Γεωλογίας-Γεωγραφίας Β΄ Γυμνασίου (ΟΕΔΒ, 2009). Είναι, επίσης, επιστημονικός υπεύθυνος στον ιστότοπο-εκπαιδευτική πύλη www.educationplace.gr