Ένα χέρι που ξεφυτρώνει ανάμεσα στο πρόσωπό σου και στο ράφι του σούπερ μάρκετ, για να αρπάξει ένα από τα περίπου διακόσια όμοια πακέτα μακαρονιών.
Μία κυρία που στέκεται μπροστά στην πόρτα του μετρό και σε εμποδίζει να βγεις, άρα εμποδίζει και τον εαυτό της να μπει ή, στη χειρότερη, απλώς σε σπρώχνει γιατί πρέπει να κάτσει.
Μία κόρνα που ακούγεται προτού ακόμα ανάψει πράσινο, όταν είσαι πρώτος στο φανάρι.
Ένα ενήλικο χέρι που αρπάζει κάτι «απαγορευμένο» από ένα παιδί προτού καλά καλά προλάβει να δείξει τις προθέσεις του.
Εκείνος που ποτέ δεν σε αφήνει να ολοκληρώσεις τη φράση σου, γιατί σχεδόν πάντα έχει κάτι σοφότερο να πει.
Ο ένας που έχει σπουδές, πτυχία και όνειρα και ο άλλος που έχει μπάρμπα στην Κορώνη και ξέρει τον γρηγορότερο δρόμο.
Όταν τηλεφωνείς και ευγενικά περιμένεις απάντηση από κάποιον που είναι η δουλειά του να σου απαντήσει, και τελικά γίνεσαι γραφικός.
Πόσο τελικά είναι αναγκαία η συνύπαρξη όλων και γιατί η υπομονή είναι πλέον συνδεδεμένη με τη θυματοποίηση και όχι με την ένδειξη ευγένειας και πολιτισμού;
Όταν μεγαλώνεις παιδιά ή έχεις την ευθύνη τους με κάποιον τρόπο είναι καλό να καταλήγεις στο ποιο είναι τελικά το νόημα της υπομονής. Και δεν είναι σε καμιά περίπτωση δείγμα παθητικότητας η υπομονή, ή ‒για ν’ ακριβολογούμε‒ δεν θα έπρεπε να είναι. Δείγμα ευγένειας, ικανότητας για παρατήρηση, για αλληλοβοήθεια, για συμπάθεια πρέπει να είναι. Χαρακτηριστικό ανθρώπων με ηθική και συναισθηματική νοημοσύνη είναι η υπομονή. Και ο άνθρωπος που την έχει δικαιούται και να μην την έχει όταν πρέπει, να του τελειώνει που λέμε. Γιατί αν βαδίζει χέρι χέρι με την κριτική σκέψη και την αμφισβήτηση, τον γόνιμο διάλογο και την ειλικρίνεια είναι συγκλονιστικά δύσκολο να μη του τελειώσει κάποια στιγμή στον παραλογισμό που ζούμε. Η διαφορά όμως είναι ότι αυτός που την έχει, ακόμα και όταν του τελειώσει, θα επιλέξει τον τρόπο να το δείξει που και πάλι ευγένεια θα ενέχει.
Τα παιδιά πρέπει να έχουν υπομονή, όχι από αυτήν που τους διδάσκουμε χρόνια τώρα, αυτό το παθητικό πλάσμα που πειθαρχεί σε ό,τι ακούει γιατί έτσι πρέπει, διεκπεραιωτικά, να τελειώνει, να πάρει το χαρτί ή να μην ακούσει την κατσάδα. Από την άλλη, υπομονή χρειάζονται, αυτή που τους κρατά λίγο πιο πίσω να παρατηρήσουν τα γεγονότα για να έχουν γνώμη πραγματική, να έχουν ευγένεια και να φτάνουν στον στόχο τους από τη σωστή οδό. Και είναι ένα συνονθύλευμα πραγμάτων να την αποκτήσεις την υπομονή. Είναι το τι βλέπεις από τους πρώτους σου ανθρώπους, τι κυριαρχεί ως το σωστό και τι περιθώρια σου αφήνουν να καταλάβεις το λάθος χωρίς τιμωρία. Ο υπομονετικός πρέπει να πάψει να έχει πλαϊνό χαρακτηρισμό «κορόιδο».
Η δική μου υπομονή δεν έχει τελειώσει ακόμα, όχι όσο είμαι κοντά σε παιδιά, γονείς και ανθρώπους που, παρά τις συνθήκες, μπορούν να περιμένουν τη σειρά τους με την ευρύτερη έννοια. Αλλά εξακολουθώ πολύ συχνά να αναρωτιέμαι, μπορεί ο δυτικός πολιτισμός να την αποκτήσει; Στην παιδεία επανερχόμαστε.
