Όταν είσαι μικρός, αγαπάς αλλιώς τη μάνα σου. Κοιτάς με τα μάτια της, σκέφτεσαι με τη φωνή της, ηρεμείς με το άγγιγμά της. Μεγαλώνοντας, χάνεται η εξάρτηση. Ξεμακραίνεις από το φουστάνι της, ξεκολλάς απ’ το στήθος της, ρουφάς τον αέρα ελεύθερος μακριά της. Κάπως έτσι είναι κι ο έρωτας. Μικρογραφία της πρώτης αγάπης, αναπαράσταση του πρώτου βαθμού ευτυχίας, μια αταβιστική επανάληψη του αρχικού συναισθήματος που ξεκινά με την απόλυτη ευτυχία και καταλήγει στη μακρινή φαντασίωση. Το ενδιάμεσο διάστημα καθορίζεται στον καθέναν από εμάς, σε μεγάλο βαθμό, από τον τρόπο που μεγαλώσαμε. Από το είδος της αγάπης που πήραμε, από τον τρόπο που την εισπράξαμε, από τη γλύκα που νιώσαμε, από τις διαψεύσεις που τρύπωσαν στην καρδιά μας.

Πολλές φορές έχω σκεφτεί πως ο τρόπος που αγαπώ σε έναν έρωτα είναι ο ίδιος με τον τρόπο που αγαπάω τη μάνα μου. Κοντινός και μακρινός μαζί, γενναιόδωρος και κριτικός, ήρεμος και εκκεντρικός. Την απαρνιέμαι και την αποζητώ, την οικτίρω κι αμέσως τη συγχωρώ, την κατανοώ και την καταδικάζω, τη νοιάζομαι και την ξεχνάω, τη σέβομαι και τη «σκοτώνω».

Μα όλα αυτά επειδή την έχω. Επειδή ξέρω πως το παιχνίδι μας δεν έχει τελειώσει, πως η ιστορία μας έχει κι άλλα κεφάλαια, πως ακόμα υπάρχει ο χρόνος να διορθώσω τα πάντα. Για τη δική της αγάπη δεν ξέρω. Επειδή δεν έχω δικά μου παιδιά δεν έχω και την απάντηση. Το μόνο που μπορώ να πω αφορά τις αγάπες των άλλων. Όσο μεγαλώνω αντιλαμβάνομαι πως στον έρωτα δεν υπάρχει αιώνια τίποτα. Ο άλλος δεν είναι αναλλοίωτος, δεν είναι πάντα εκεί, δεν είναι πάντα δικός σου. Μπορεί να κουραστεί, να πιστέψει πως σε ξεπέρασε, να τον χάσεις.

Μα και πάλι δεν ξέρω. Γιατί αν είναι να χαθεί πάει να πει πως δεν ήταν η δική σου πατρίδα. Kill your darlings, έλεγε ο Φόκνερ. Αλλιώς δεν πας παρακάτω. Μπορεί να έχει δίκιο, αλλά δεν ξέρω αν μπορώ να το κάνω, γιατί δεν ξέρω αν θέλω να ζω γνωρίζοντας ότι δεν έχω πατρίδα. Άραγε τι θα ’ναι η ζωή χωρίς να ξέρω πως κάποιος, κάπου είναι εκεί πάντα για μένα;