Νομίζω πως δεν υπάρχει άλλη περίοδος στη ζωή του ανθρώπου κατά τη διάρκεια της οποίας λειτουργούν τόσο ορμητικά αντίθετες δυνάμεις όσο αυτή της εφηβείας.
Τόσα «θέλω να φύγω» να αγκαλιάζονται με άλλα τόσα «βαριέμαι», τόσα «θέλω να μείνω μόνος μου» να ακολουθούνται από αμέτρητες ώρες chat στο viber με τους φίλους. Επαναστάσεις και… «επαναπαύσεις», αυτό είναι η εφηβεία. Πόρτες που κλείνουν με θόρυβο μπροστά σε αγχωμένους γονείς και σε απορημένα μικρότερα αδέρφια. Και γέφυρες που ξαναχτίζονται για ένα χατίρι, μια αγκαλιά σε ένα «η μάνα μου».
Δεν είμαι έφηβη ακόμη (δυστυχώς) και δεν έχω παιδιά στην εφηβεία (ευτυχώς;) αλλά κουράστηκα να ακούω για εφήβους κολλημένους σε οθόνες, αποπροσανατολισμένους, χωρίς όραμα, χωρίς όρεξη για ζωή. Έχει κανείς αναρωτηθεί αν τα δεκαπεντάχρονα παιδιά μας δεν έχουν όρεξη για τη δική μας ζωή; Αν φαντάζονται κάπως αλλιώς τη δική τους; Αν αυτά που προσφέρουμε εμείς οι γονείς, οι δάσκαλοι, η πολιτεία είναι αρκετά; Αν εκπαιδευόμαστε αρκετά έτσι ώστε να ξέρουμε πώς μπορούμε να είμαστε πραγματικά δίπλα τους όσο αυτά εισέρχονται βίαια στην ενηλικίωση, όσο βλέπουν τον εαυτό τους να αλλάζει;
Αρκετά πιο μακριά από εδώ, στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ακαδημαϊκή κοινότητα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για τα υπερβολικά «ανήσυχα νιάτα» που μπαίνουν στα πανεπιστήμια. Το πρόβλημα δεν είναι οι ακαδημαϊκές επιδόσεις των φοιτητών. Οι αυριανοί επιστήμονες, πολιτικοί, εκπαιδευτικοί, γιατροί κ.ο.κ. δεν μπορούν να διαχειριστούν το στρες, τα αρνητικά συναισθήματα και τις σχέσεις τους με τους άλλους. Το μεγαλύτερο ποσοστό των φοιτητών που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν πως βαριούνται, στρεσάρονται και κουράζονται, συνθέτοντας έτσι μια ιδιαίτερα πολυπληθή ομάδα που δεν περνάει καλά στο σχολείο. Το πρόβλημα είναι ότι αυτή η πολυπληθής ομάδα θα χρειαστεί κάποτε να εργαστεί, και οι πιθανότητες να απολαμβάνουν τα μέλη της το επάγγελμα που θα επιλέξουν είναι μηδαμινές. Αυτό οδήγησε στη δημιουργία μιας μεγάλης καμπάνιας του Πανεπιστημίου Yale με τίτλο Emotion Evolution. Στο πλαίσιο της καμπάνιας αυτής, δίπλα στις γνωστικές επιδόσεις στέκουν ισότιμα τα συναισθήματα που εμπνέουν και κινητοποιούν, που τους κάνουν να νιώθουν σημαντικοί και να σέβονται, να έχουν κίνητρα και πάνω από όλα να έχουν πάθος, αληθινό πάθος για αυτό που κάνουν.
Αν και απέχουμε αρκετά από όσα συμβαίνουν στη μακρινή Αμερική, θα έλεγα πως η συναισθηματική νοημοσύνη δεν δουλεύεται καθόλου στα σχολεία μας. Το κληροδότημα της προσήλωσης στις ακαδημαϊκές επιδόσεις, ο εργασιακός φόρτος των γονιών και η κρίση σπρώχνουν τα συναισθήματα των παιδιών μας κάτω από το χαλί μιας πρώιμης ενηλικίωσης. Οφείλουμε να προσέξουμε λίγο παραπάνω, οι έφηβοι έχουν κάτι να μας πουν….
Καλό εφηβικό καλοκαίρι σε όλους μας.
